Bölümler | Kategoriler | Konular | Üye Girişi | İletişim
Hadis-i şerifleri açıklamak gerekir
Ümmetim 73 fırkaya ayrılacak, zındıklar hariç hepsi cennete gider) hadisi ile (Ümmetim 73 fırkaya ayrılacak, bunlardan yalnız biri cennete girecektir hadisi birbirine zıt değil midir?
CEVAP: Zıt değildir. İkisi de aynı şeyi ifade etmektedir. Cennete gider demek, doğrudan gider demek değildir ki. Cehennemde cezalarını çektikten sonra gidecek demektir. Ümmet kaç fırkaya ayrılırsa ayrılsın, bid’ati küfür olmayan yani zerre kadar imanı olan elbette cennete gidecektir. Bunun gibi açıklama gerektiren birçok hadis-i şerif vardır. Birkaç örnek verelim: (Din kardeşini ziyaret eden cennettedir.) [Taberâni], (Cömert, cennete gider.) [Ebuşşeyh], (Yatağa girince yüz kere “İhlas” okuyan cennete girer.) [Tirmizi]
Din kardeşini ziyaret etmekle, cömert olmakla ve ihlas okumakla diğer günahlarının cezasını çekmeden cennete mi gider? Açıklaması olması gerekir. Yani itikadı düzgün ise, sevapları günahlarından çok ise, yahut affa veya şefaate uğramışsa ancak o zaman din kardeşini ziyaret eden, cömert olan ve yüz ihlas okuyan cennete girer. Bir de iman şart. Ne kadar iyilik ederse etsin, insanlığa ne hizmeti yaparsa yapsın, hatta namaz kılsın Müslüman değilse cennete giremez. İki hadis-i şerif meali şöyledir: (Cennete Müslüman olan girer.) [Buhari, Müslim], (Cebrail aleyhisselam, Allaha şirk [ortak] koşmadan ölen herkesin muhakkak Cennete gireceğini müjdeledi.) [Buhari]
Bu iki hadis-i şerifi bile açıklamak gerekir. Her Müslüman doğrudan cennete giremez. Günahlarının cezasını çektikten veya şefaate kavuştuktan sonra cennete girer. Bu bakımdan Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarında aklımıza ters gelen bir hadis-i şerif görünce, bu uydurma demekten çok sakınmalı. Biz o hadisin uydurma olduğunu biliyoruz da o büyük âlimler bilemez mi? Onlardan öğrendiğimiz bilgilerle, onları mı sorguya çekeceğiz? Bu fen bilgisi değil ki, zamanla daha iyisi bulunmuş olsun. Muhaddis bir âlimin kitabındaki bir hadis-i şerife uydurma demek, o âlimi cahillikle suçlamak olur.
(Halktan bir şey istemeyeceğine söz verenin cennete gireceğine kefilim.) [Nesâi] (Çok günahkâr birisi günahlarının cezasını çekmeden veya şefaate kavuşmadan elbette cennete giremez.)
(Cennete temizler girer) [Deylemi] (Bir kâfir de temiz olabilir, imanı olmadan nasıl cennete girer. Sonra her temiz olan Müslüman da doğrudan cennete giremez.)
(Kibirden de uzak olduğu halde ölen Cennete girer.) [Tirmizi] (Diyelim ki bir canide kibir yok ama her kötülük var, bu adam doğrudan cennete girebilir mi? Demek ki bunları açıklamak gerekir.)
(İki kız evladına güzel muamele eden, mutlaka Cennete girer.) [İbni Mace] (Bu kimse, kibirli, hain, kul ve hak borçları varsa veya imanı yoksa nasıl cennete girer?)
(Kocası razı olduğu halde ölen kadın Cennete girer.) [Tirmizi] (Bir kadın her türlü melaneti yapsın, sırf kocası razıdır diye doğrudan cennete gidebilir mi? Burada kocaya itaatin önemi bildirilmektedir. Kocasını razı ederse, diğer işleri kolaylaşır demektir.)
İmam-ı Rabbani hazretleri (şartsız bildirilen bir hüküm şartlı olarak anlaşılır) buyuruyor. Mesela koyun eti yemek caizdir. Hüküm şartsız bildirilmiştir. Koyun eti caiz diye canlı bir koyunun bir budunu kesip yiyemeyiz. Ehl-i kitap hariç, gayrı müslim keserse veya kendiliğinden ölürse, leş olur, yenmez. Besmelesiz kesilirse de yenmez. Bu anlaşılınca bid’at fırkalarının hangi şartlar altında cennete gideceği anlaşılır.
''Alim içtihad eder ve içtihadında hata ederse ona bir sevab var,eğer isabet ederse iki sevap vardır.'' hadisinin manası nedir?
Elcevap:Bu suale İmam-ı Şa'rani(R.A.) şöyle cevap vermektedir:
''Bu hadisteki hata sözünden murad,müçtehidin o meseledeki delile tesadüf edememe hatasıdır.Onunla şeriattan çıkılan hata değildir.Çünkü,şeriattan çıkınca ona sevab verilmez.Nitekim Rasul-i Ekrem(asm),'Bizim emrimize,işimize uygun olmayan her amel merduddur'(reddedilir) buyuruyor.Şeriatin sahibi ona sevab vardır buyurduğuna göre,hadis-i şerifin manasının şöyle olduğu anlaşılır;'Alim içtihad edip Şari'(Hüküm koyan) tarafından bu hususta varid olan delil kendisine isabet ettiyse ona iki ecir,yani sevab vardır.Biri araştırma ve inceleme sevabı,diğeri delile tesadüf etme sevabıdır.Delilin kendisine rastlamayıp sadece hükmüne tesadüf ederse,ona bir sevap vardır.O da,inceleme ve araştırma sevabıdır.Buradaki hata izafi olup,mutlak hata değildir.(Mizanü'l Kübra,On Dokuzuncu Fasıl)
İmam-ı Gazali(R.A.) de bu hadisi şöyle izah etmiştir:
''Bu suale iki cihetten cevap verilebilir.
Birincisi:Bu hadis,her müçtehidin isabet ettiği konusunda kesin bir delildir.Zira,içtihad eden her müçtehid sevab almaktadır.Eğer müçtehid isabet etmemiş olsaydı,Allahu Teala'nın hükmüne aykırı hüküm veren o hatalı müçtehid nasıl sevaba hak kazanacaktı?
İkincisi:Biz hatanın,müçtehidin yapması gerekli olan şeye izafetle değil;matlubuna(istenilen) izafetle olabileceğini inkar etmiyoruz.Hakim,malı hak sahibine iade etmeyi taleb etmektedir.Fakat,bunda hata etmesi mümkündür.Bu durumda hakim talep ettiği husus açısından hata etmiştir.Fakat,Allah'ın kendisi hakkındaki hükmü açısından isabet etmiştir.Aynı şekilde kıble konusunda içtihad eden kişinin de hata ettiği söylenebilir.Bu,kıble konusunda içtihad eden kişinin taleb ettiği şeyde,yani kıbleye isabet etme hususunda hata ettiği manasına gelir.Bu kişinin taleb ettiği şeye ulaşması vacib değildir.Aksine ona,vacib olan,taleb ettiği şeyin bulunduğunu zannettiği tarafa yönelmesidir.(El-Mustasfa,Müçtehid Bahsi)
Hatırlatma:
Müçtehidlerin farklı farklı içtihadları hakkında ulema-i İslam iki kısma ayrılmışlardır:
Birinci Taife:Ehl-i tasvib olan ''musavvibe'' dir.Bunlar ''Bütün müçtehidler,hakka isabet etmişlerdir.Füruatta(esasta olmayan,kökten ayrılan kısımlar) hak taaddüd(birden fazla olma)) edebilir'' diyen alimlerdir.
İkincisi:Ehl-i tahtie olan ''Muhattie'' dir.Bunlar,'Allah indinde hak olan bir tanedir.Bir meselede farklı içtihad yapan müçtehidlerin yalnız birisi hakka isabet etmiştir.Diğerleri hatadır.Fakat,bu hatası affolmuştur' diyen alimlerdir.
Bu görüşteki alimler,diğer müçtehidlerin içtihadlarına asla bid'at ve dalalet dememektedir.Bunlar ''Sadece benim mesleğim haktır'' demiyorlar.''Benim mesleğim haktır,hataya kabiliyyeti var.Diğerinin de sevaba kabiliyyeti var'' diyorlar.
s.a arkadaşlar sziden hiç kimse azap çekmeden cennete giremez diye bir hadis okuduğumu hatırlıyorum ama bulamadım. böyle bir hadis var mı?... tşkr
teşekkürler...emeğine sağlık..
RABBİM o elim günde bizleri muhafaza eylesin sorgu sualimizi asan eylesin..
RABBİM o elim günde bizleri muhafaza eylesin sorgu sualimizi asan eylesin..
amiinn..
sizler de sağolun kardeşlerim.