Bölümler | Kategoriler | Konular | Üye Girişi | İletişim

Fransızlara Kahve İçmeyi Öğreten Süleyman Ağa

Sultan IV.Mehmed Devri.O devirde ise Fransa Kralı XIV.Louis…

XIV.Louis, Girit Savaşında Osmanlı’ya karşı Venediklileri desteklemişti.Bu yüzden an’anevi Türk-Fransız dostluğu bozulmuş, İstanbul’daki Fransız Büyükelçisi, Sadrazam tarafından
tokatlanmıştı. Türkler, Akdeniz ve çevresindeki denizlerin üçte ikisine hâkimdiler.XIV.Louis’nin tutumu üzerine, Fransız ticaretini engelleyen tedbirler aldılar.Bunun üzerine Fransa Kralı telaşa düştü. İstanbul’daki Fransız Büyükelçisi olan La Haye , Paris’e bir Türk Elçisi yollanırsa tüm anlaşmazlıkların hallolacağını ileri sürdü.Osmanlı, büyükelçinin bu teklifini kabul etmiş, fakat Fransa’nın istediği gibi yüksek rütbeli bir devlet adamını değil, Süleyman Ağa adındaki birini göndermeye karar vermiştir.Süleyman Ağa padişahın alelâde emir subaylarından biriydi.

Süleyman Ağa’ya 12 kişilik bir maiyet ve bir miktar tahsisat verildi.Fransa Türk elçisinin bütün masraflarını üzerine almayı kabul etti.Buna rağmen Fransızlar, Paris’te padişahın bir elçisini görecekleri için gururlanıyorlardı.

Süleyman Ağa, 4 Ağustos 1669’da Fransa’ya ayak bastı.Bir Türk Elçisinin , Cihanın en büyük temsilcisinin gelişi, bu konuyu orijinal Fransız arşiv belgelerinden inceleyen diplomasi tarihi mütehassısı Albert Vandal’a göre “Fransız milletinin gururunu” okşamıştı.Halbuki Osmanlı bilakis siyasi tavrını beğenmediği XIV.Louis’nin gururunu kırmak için, Süleyman Ağa adında adı sanı işitilmemiş, rütbesi oldukça düşük birini yollamıştı.

Vandal’a göre Türk Elçisi, hiçbir yabancı diplomata nasip olmayan bir ilgiyle karşılandı.Kendisine hediyeler sunmak için Fransız asilzadeleri birbirleriyle yarıştılar.Marsilya kapısında kendisini Kral namına karşılayan görevliye Sülayman Ağa, atından inmeyerek hitap etti.Protokole aykırı bu davranışa rağmen, Fransızlar Türk Elçisine karşı ilgilerini eksiltmediler.Süleyman Ağa yine Kraldan önce Fransız başbakanı ile görüşmeyi reddetmiş, ancak Kral ile görüştükten sonra Başbakana randevu vermiştir.

Süleyman Ağa, birkaç ay Paris’te kaldı.3.Vezir Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın verdiği talimata uyarak, Fransız gururunu kıracak hiçbir fırsatı kaçırmadı.Kendisi Padişahı temsil ettiği için yabancı hükümdarlara yapılan törenin aynen şahsına da yapılmasını isteyecek kadar da işi ileri götürmüştü.

Süleyman Ağa’nın o dönemde Fransızlara tanıttığı bir şey vardır ki bugün hâlâ Fransa’da yaşamaktadır.Bu kahvedir.Fransızlar kahve içmeyi ilk kez Süleyman Ağa’dan gördüler ve kahveyi çok sevdiler.Kahve Fransızların hayatının ayrılamaz bir parçası olarak, İngiltere’de çay ne ise aynı rağbeti görmüştür.İstanbul’a girdikten 80 yıl sonra Paris’e giren ve oradan Fransa’ya yayılan kahve , Fransızların gündelik hayatına Türklerin hediye ettiği bir içecek olmuştur.

Kaynak:
(Hayat Tarih Mecmuası, Temmuz 1975, 7.Sayı’dan özetlenmiştir.Net Ortamında İlk Yayınlanış Tarihi ve yeri: 20 Ekim 2007 Sadakat İslami Forumları)

Osmanlı Tarihi