Bölümler | Kategoriler | Konular | Üye Girişi | İletişim

Tuvalet Âdâbı ( İstinca, İstinka, İstibra )

[center]
Evet arkadaşlar,
Hepimizin bildiği gibi her şeyin bir usulü adab-ı vardır.
Yemenin, içmenin, oturmanın, hatta
tuvaletin bile. İşte bu vesile ile bu yazımızı yazmaya çalıştık, bu yazımızı ele aldık.
Sizlerce de malümdür ki dinimiz temizliğe, temiz olmaya, temiz durmaya çok büyük bir değer vermiştir.
Konu itibarı veya başlık itibarı ile biraz abes gibi ama hayatımızda mutlaka bilmemiz
icap eden şeylerdir.
Sebebini düşündüğümüzde hemen kendimizde buluruz lakin yinede
hatırlatmakta faide hasıl olacağı kanaatindeyiz.
Temizlik İman'dandır mucebince temiz olmak için şarttır.
Her şeyin başıdır. O olmadan hiç bir şey olmaz, olamaz. Ne namaz olur, nede evrad-u ezkar.
O adab bilinmezse yani tam manası ile yapılmazsa her şey nafile.
Her şeyin başı temizlik, Hastalığın başıda ...
Şimdide gelgelelim sadede...
Eğer kişinin ayağında çorap varsa önce çoraplar çıkarılır, çıkartılır. Pantolonun
( eşortman, pijama cesaire) paçaları yukarı sıvanır. Tuvalete sol ayakla girilir.
Girerken şu dua okunur:
"Euzu Billahi mine'l-hubsi ve'l-habais"...
okunur ve Kapı içeriden kilitlenir. İstinca, İstinka, İstibra yapılır. İstinka da ise
tuvalet kağıdından küçük bir parça koparılır. Kibrit başı büyüklüğünde top yapılır
ve idrarın çıktığı kanalın ucuna tampon olarak konur.
Daha sonra üst baş toplanıp sonra tuvaletten sağ ayakla çıkılır. Çıkarken de şu dua okunur:
"Elhamdü-lillahi-lezi ezhebe anne'l-eza ve afani min zalik"
Lavaboda eller(bilhassa sol elin orta parmağı iyice ovalanarak)sabunla güzelce yıkanır.
Üç beş dakika gezip dolaştıktan sonra yeniden tuvalete gidilerek konan kağıt atılır.
Kısaca İstinca, İstinka, İstibra.
İstinca; Bir kimsenin, def’i hacetten sonra pisliğin çıktığı yeri temizlemesidir.
İstinka; İstinca da mübalağa yapmaktır ki, bu da önce münasip kuru bir şeyle silmek,
sonra su ile yıkamak, sonra da kurulamakla olur.
İstibra; Erkeklerin idrar yaptıktan sonra erkeklik uzvundaki akıntıyı tamamen
kesip gidermeleridir. Bunun da en güzel şekli sıvazlamadan sonra, öksürmek,
bir miktar yürümek, bir yana eğilmek sureti ile olur.
Şimdi de bunlaarı biraz açalım.
İstincânın Yapılışı:
İstincanın en güzel şekli üç kademeli yapılanıdır:
Önce kuru olarak silmek, Sonra su ile yıkamak, Sonra bir parça tuvalet kağıdı koparılır.Sol elle necasetin çıktığı yer kuru olarak silinir
İstincâ su ile yıkamak suretiyle yapılacak ise önce el yıkanır. Daha sonra orta parmak şehadet parmağı ile küçük parmağın yanındaki parmağın üzerine gelecek şekilde yükseltilir ve bu şekilde yıkama işine başlanır. Daha sonra "bınsır" adı verilen parmağı da orta parmağın yanına getirip temizlik işi iki parmakla tamamlanır. Kirli mahallin arıtılması tamam olduktan sonra elini ikinci defa yıkar. Şâyet oruçlu ise, ayağa kalkmadan önce, bez veya tuvalette kullanılan kâğıt ile ıslak olan mahal kurulanır.
İstincânın Hükmü:
Arka veya önden çıkan pislik, çıktığı yerin etrafına bulaşmamış ise istincâ sünnettir. Şâyet mahrecinin etrafına bulaşmış ve makdârı da dirhem (3,2 gram) kadar olursa istincâ vaciptir. Dirhem ağırlığından daha fazla bir bulaşma olduğu tahmin ediliyorsa bu temizlik farz olur.

İstibrânın yapılışı ve hükmü:
Büyük ve küçük abdest yaptıktan sonra temizlenmektir. İdrardan ve necasetten temiz olma kurulanma demektir.
İdrarın tabiî halde çıkması tamam olduktan sonra, mevâddi-i gaitanın çıkış mahalli olan yerin ön tarafından tenâsül uzvunun ucuna doğru sıvazlıyarak, kanal içinde kalan sidiğin dışarı atılmasına çalışılır. Bu usul tekrarlanarak kurulandıktan sonra ayağa kalkılır ve kanal içindeki idrar kalıntılarını tamamen dışarı çıkarıp kurulanmaya devam edilir. Temizlik işinin bu noktasında, şahsa göre değişen veya daha faydalı olan bazı yöntemler vardır.
Şöyle ki: Bir mikdâr yürümekle, öksürmekle, yan tarafı üzerine uzanıp biraz istirâhât etmekle, yahut sağ veya sol ayağını çaprazlama olarak diğerinin üzerine atıp karın kısmı onun üzerine gelecek şekilde eğilip tazyik yapmakla içerde kalması ihtimâl'i bulunan idrar bakiyesinin dışarıya çakması temin edilir.
Kurulanma işi tamamlandıktan ve içeride idrar kalmadığına kesin bir kanâat hâsıl olduktan sonra sıra abdest almaya gelir. Bu gibi tedbirler almamadan ve kurulanma işi kesin bir sonuca ulaşmadan abdeste başlanacak olursa, endişe verici iki ihtimâl vardır:
Ya bu sırada veya daha sonra, içerde kalan sidik, sızıntı hâlide dışarıya çıkacak olursa abdestsiz namaz kılmış olur. Bu durumu önlemenin çâresi, usûlüne uygun bir biçimde istibrâ yapılmasıdır.
Erkegin istibra yapması farzdır . Kadında istibra icap etmez.
İstibra yapmadan alınan bir abdestten sonra veya abdest alma esnasında çok azda olsa idrar damlası çıksa veya idrar mahallinde bir yaşlık görülürseabdest bozulur.
Okuduklarımızı anlayıp, anladıklarımız ile de amel etmeyi nasip etsin Rabbim her daim...
( mollacami.com // ücharfbeşnokta )

[center]

Fıkıh - İlmihal