Bölümler | Kategoriler | Konular | Üye Girişi | İletişim


Bilinmesi Gereken Esaslar

Zat-ı İlahi:

Zat-ı Akdes-i İlahi,düşünülmeye gelmez. Künh-i mahiyet-i İlahiyye asla derk edilemez(anlaşılamaz)

Şuunat-ı İlahiyye:

Şuunat-ı İlahiyye,bazı ulema ıstılahınca sıfat-ı selbiyyeye ıtlak olunur.Bazı ulema nazarında ise,tabirinden aciz kaldığımız muhabbet,gadap,şefkat,sürur-u mukaddese gibi kudsi manalar hakkında kıullanılır.

Sıfat-ı İlahiyye:

Kelam ilmi ıstılahında:Cenab-ı Hakkın Zatı'nın lazime-i zaruriyyesine sıfat denilir.Sarf ve Nahiv ilmi ıstılahında ise,masdarlardan türeyen kelimelere sıfat denilir.Mesela;Kelam ıstılahına göre kudret sıfattır,Kadir isimdir.İlim sıfattır,Alim isimdir.Sarf ve Nahiv ilminde ise,kudret ve ilim masdardır.Kadir ve Alim ise,sıfattır.

Sıfat-ı İlahiyye İki Temel Kısma Ayrılır:

1-Sıfat-ı Selbiyye
2-Sıfat-ı Subutiyye

Sıfat-ı Selbiyye:

Cenab-ı Hakkın lazıme-i zaruriyye-i zatiyyesi olan ve Zat-ı Akdes-i İlahiyyeyi tavsif ve takdis eden,mahlukatta benzerleri bulunmayan ve kendi zıdlarını selbeden sıfatlara denir.İşte bu sıfatlara selbiyye denilmesinin sebebi budur.

Sıfat-ı selbiyye,Zat-ı İlahi'ye mahsus olup,mahlukatta benzerleri yoktur ve mahall-i taalluk istemezler.

Sıfat-ı Selbiyye altı tanedir:Vücud,kıdem,beka,vahdaniyyet,muhalefetün li'l-havadis,kıyam bi-nefsihi.

Sıfat-ı Subutiyye:

Zat-ı Akdes-i İlahi'de zarureten bulunması gereken,vahid-i kıyasi olsun diye numuneleri mahlukatta da bulunan ve Zat-ı İlahi'yi isbat eden sıfatlara denir.
Bu sıfatlar;hayat,ilim,sem',basar irade,kudret,kelam olmak üzere yedi tanedir.Uluhiyyet-i İlahiyye bu sıfatlarla bilinir.

Sıfat-ı sübutiyye iki kısma ayrılır:

1-Sıfat-ı Zaide:Cenab-ı Hakkın lazıme-i zaruriyye-i Zatiyyesi olmakla beraber,mümkinatta da mahall-i taalluk,yani tecelli yeri isteyen ve mahlukatsız bilinemeyen sıfatlara denir.Mesela;ilim, malumatı ister.Onsuz bilinemez.Kudret,makduratı ister,onsuz derk edilemez.(anlaşılamaz)Ve hakeza...Diğer sifatları buna kıyas ediniz.

Sıfat-ı zaideler altı tanedir:İlim,İrade,Kudret,Sem',Basar,Kelam.

2-Sıfat-ı Gayr-i Zaide:

Yalnız, Hayat sıfatıdır. Bu sıfat da aynen diğer sıfatlar gibi,Zat-ı Akdes-i İlahi'nin lazıme-i zaruriyye-i Zatiyyesidir.Fakat diğerlerinden farkı,mahalli taalluk olmadan dahi bilinir ve anlaşılır olmasıdır.Çünkü Allah diridir denildiği zaman,mahall-i taalluka gerek kalmadan hayatı bilinir ve anlaşılır.

Esma-i İlahiyye:

Kelam ilmi ıstılahınca bütün ism-i faillere,isim denilir.Bu isimlerden bir kısmı ef'al-i İlahiyyeden türemiştir.Halık,Rezzak gibi.Bir kımı da sıfatlardan türemiştir.Kadir ve Alim gibi.

Ef'al-i İlahiyye:

Sarf ve Nahiv ilimlerine göre; mazi,hal ve müstakbelde yapılan iş ve hareketlere fiil denir. Kelam imi ıstılahınca;Zat-ı Akdes-i İlahi'nin lazıme-i zaruriyyesi olmayan, mahlukatı yarattığı ve idare ettiği zamanlarda tezahür eden ve kendisine nisbet edilen,Sıfat-ı Selbiye ve Sıfat-ı Sübutiyyenin haricindeki bütün sıfatlara ve masdarlara ef'al-i İlahiyye denir.İhya,imate,ba's,terzık,(rızıklandırma)hikmet,adalet gibi.Mesela;adaletle iş yaptığında adalet fiili;hikmetli iş yaptığında hikmet fiili tezahür eder ve bu fiiller o anda Allah'a nisbet edilir.Ef'al-i İlahiyye kainata taalluk ettiği zaman ortaya çıkar ve tezahürleri anında anlaşılırlar.Mesela;Cenab-ı Hak,Muhyi ismiyle tecelli ettiği zaman ihya fiili bilinir.

teşekkürler...emeğine sağlık..


Fıkıh - İlmihal

MollaCami.Com