Bölümler | Kategoriler | Konular | Üye Girişi | İletişim

Tahrip Edilen Eserler

İstanbul’un nazım plânlarını çizen Fransız Mimar Henry Prost 1938-1957 yılları arasında Bizans eserlerini ortaya çıkarabilmek için tarihî eserleri tahrip eder. Nitekim Atatürk Bulvarı ile Bizans Kemerini şehrin silüetine katar, surlara paralel seyreden yollarla Roma mirasını gözümüze sokar.
Atatürk Bulvarı yapılırken, yıkılarak tahrip edilen tarihî eserlerden bazıları:
• Çandarlı İbrahim Paşa Hamamı,
• Altuncuzade Tekkesi,
• Süleyman Halife Mektebi,
• Hoca Teberrük Mescidi,
• Revani Mescidi,
• Zeytinciler Mescidi,
• Mimar Ayas Mescidi,
• Voynuk Şücaeddin Câmii,
• Azepler Mescidi hamamı ile birlikte yıkılır.
• Tüfenkhane Mescidi üç kuruşa satılır.
• Firuzağa Mescidi (Yola tesadüf etmez ama ortadan kaldırılır.)
• Saraçhane Mescidinin üzerinde ise şu an resmî daireler vardır.
• Saraçhane Unkapanı arasında yıkılan eserlerin yeri betonlaştırılır ve bu alanda İMÇ blokları yapılır.
İthal mimar Henry Prost; Vatan, Millet ve Fevzipaşa Caddelerine öyle bir hat çizer ki âdeta tarihî biçer. Sadece 56-57 yılları arasında 54 câmiyi yıktırır. Dozerlerin insafına terk edilen hamamların, tekkelerin, sebillerin, çeşmelerin hesabı yapılmaz. Özetle yıkılan yerler:
• Topkapı’da İlyaszade Mescidi,
• ındıkzade’de Molla Gürani Mescidi,
• Fındıkzade’de Oğlaklar Tekkesi,
• Haseki’deki Sarı Musa Câmii,
• Simkeş Mescidi,
• Yenibahçe Mescidi,
• Aksaray’da Ördekkasap Câmii,
• Aksaray’da Camcılar Câmii,
• Aksaray’da Kara Mehmed Paşa Câmi,
• Sultan Câmii,
• Sirin Bey Mescidi (Türbesi ile birlikte),
• Çapa’daki Münadi Mescidi,
• Kazasker Abdurrahman Efendi Câmii,
• Pazar Tekke Mescidi (Şu anda yerinde benzin istasyonu var),
• hremini Denizabdal Câmii’nden sadece 3-5 adım Millet Caddesine katılır, câmi yıkıldığı ile kalır.
• Sekbanbaşı Mescidi yolun gerisinde bulunmasına rağmen yıkılır, yerine Emlak Bankası apartmanı yapılır.
• Aksaray’da Çakırağa Mescidi (Bugün yerinde 6 katlı bir alışveriş merkezi var).
• Soğuk Kuyu Mescidinin üzerine park oturtulur.
• Ayios Polieuktos Kilisesinin kalıntıları ortaya çıkarılır, etrafına park açılır.
• Pantakrator Sarnıcının duvarları bulvarın baş köşesine konur.
• Haliç kıyısındaki Süleyman Subaşı Câmii, gereksiz yere yıktırılır arsası kullanılmaz, yeri boş kalır.
• Üç beş Roma sütunu çıkarabilmek için Başkadın Emetullah Mescidi ile Darphane Mescidi (Simkeşhane) ortadan kalkar.
• Vezneciler’de Camcı Ali Mescidi yıkılır.
• Vezneciler ve Fevzipaşa Caddesi yapılırken, Fâtih Câmii’ne dokunulamaz ama, Fevzipaşa Caddesi seviyesi temelleri hizasına düşürülerek ileride yıkılması düşünülür.
• Fâtih Câmii (küçük) ile, Edirnekapı’da Hatice Sultan Mescidi, Payzen Yusuf Paşa Mescidi yıkılır.
• Hasan Halife Mescidi yerine apartman yapılır.
• Fâtih Altıpoğaça Câmii yerine gecekondular peydahlanır.
• Yayla Câmii’nin niçin yıkıldığını kimse anlayamaz.
• Valens Kemerinin dibindeki Kırkçeşme’nin suyu Kemerburgaz’dan gelirdi. Bunlar da ortadan kaldırılır.
• Okmeydanı yapılaşmaya açılır.
• Kazlıçeşme çevresi yıkılıp dericilere veriliir.
• Hakim Çelebi Mescidi ve Sadrazam Hasan Paşa Mescidi İstanbul Üniversitesinin altında kalır.
• Bayezid Kepenekçi İshak Mescidi yıkılır yerine Maliye Muhasebe Yüksek Okulu yapılır.
• Bıyıklı Hüsrev Mescidi ve Hubyar Mescidi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi sınırlarına dahil edilir.
• Müneccim Sadi Mescidi ve Nazmi Tekke Mescidi, Çapa Tıp Fakültesine düşer.
• Vezneciler Hatice Usta Câmii’nin üstüne TEK binası yapılır.
• Unkapanı Mescidinin üzerine Tekel binası yapılır.
• Aksaray’daki Oruç Gazi Mescidi ve Laleli’deki Papazoğlu Mescidi ilk mektep olur.
• Keskin Dede Mescidinin yerine ise Ahmed Rasim Lisesi kurulur.

Türkiye Gazetesi 5/6/7 Eylül 2006

Osmanlı Tarihi