Bölümler | Kategoriler | Konular | Üye Girişi | İletişim

KONUŞMADA SÜNNET VE EDEPLER

Mü'minin en büyük hasleti (güzel huyu)sukut etmektir.
Afiyetin(selametin)onda dokuzu sukuttadır.Afiyet,Din ve dünyaca elamette olmaktır.Dini dünyevi menfaetlerin onda biri konuşmaktır,onda dokuzu sukut iledir.

H.Ş:Allah a ve ahirete iman eden kimseler ;ya hayır söylesin ya sukut etsin.

Süleyman Aleyhisselam:Söz gümüş sukut altındır....''

Büyüklerden biri:Lüüzmsuz her söz için kndime iki rekat namaz kılma cezası verdim,güç gelmedi.Lüzumsuz her söz için bir gün oruç tutum ;buda kolay oldu,iyi netice vermedi.Lüzumsuz her söz için bir altın verdim bu zor geldi.Böylece lüzumsuz söz sarfetmekten kurtuldum.(Hutab Şerhi)

Şu halde ,konuşurken Allahu Tealadan ve rasulunden behsetmeli veya iyiligi tavsiye edip kötülükten men etmeli;lüzümsuz sözü bırakmalıdır.
Malayani(lüzumsuz söz)anlatması günah olnmayan ,malına ve haline zarar vermeyen sözlrdir.
Misal:Yolculıkta geçen çeşitli halleri gördüklerinden begenip begenmedigi şeyleri alimlerde işitiigi hayret veren hikayeleri anlatmak gibi...Bunları anlatan günaha girmez ,zararda görmez.Eksik fazla sözlerle,kendini övmezse ,gıtbette bulunmazsa yaratılmışlardan hakir gördügü olmazsa ,bu hal zaman kaybına yol açar;günah olmaz fakat sayılan afetlerden de kurtulmaz...Vakti boşa geçirmek ,nimetlerin kadrini bilmemek ve şükrünü eda etmemek manasınada gelir.

Lokam A.S Davud A.S ın zırh yaptıgını gördü ;ne oldugunu bilemedi.Her görüşte sormak istedi,fakat sormadı.Bi gün Davud A.S yaptıgı şeyi giydi '' Negüzel zırh '' dedi.Davud A.S ancak ozamn anladı.

Bu ve benzeri şeylerin konuşulması ile riyaya sebep olmayan hikaye ve sözler ;malayani olup,terk etmek İslamın güzelliklerindendir.
H.Ş:Küşünün malayaniyi terki İslami güzelligindendir Zaruri olmayan men faat getirmeyen söz ve hallerin terki insanın İslamı güzelligini artırır.

Rasulullah efendimizin sukutu uzundu.Söylecegi şeyi düşünür,hayır konuşur yahut susardı.Bu şekilde konuşmak basiret sahiplarinin edebidir.Konuşılacak yerde susmak,susulacak yerde konuşmak ,basiretsizlerin halidir.

Dilini koruyan bütün ayıplarını saklamış olur.H.Ş:Dilini tutanın Allahu Teala ayıplarını örter .Öfkesini tutanın da Allahu Teala azabından emin kılar. İnsan konuşurken gevşek degil dikkatli olmalı.Zira nice hoş görülen sözler helaka sebep olur.

H.Ş:Kul bazen basit gördügü söz le Allahu Tealadan derece kazanır .Bazende ehemmiyetsiz sanarak sarfettigi söz sebebiyle Allahu Tealanın gadabına ugrar cehenneme gider.

Yani ehemmiyetsiz sandıgı şeyin hayır ve derecesini bilmez karşılıgıda meçhul olur şu halde sukut evladır(Mesabih)

Günah küçük olsada dikkat etmeli çümkü onda on ayıp vardır

Kadir mevlayı gücendiri
Şeytanı sevindirir
Cennetten uzakaştırır
Cehenneme yakın eder
Kendisine cefa etmiş olur
Allahu Teala kendisini temiz yarttıgı halde o,kirletir
Hafaza meleklerini incitir
Rasulullah efendimize eza etmiş olur
Yer gök gece gündüz aleyhine şahid olur
İnsanlara ve bütün yaratılmışlara hiyanette bulunmuş olur .çünki şahit gösterildiginde şahadetikabul olunmaz ve günahı sebebi ile yagmur az yagar her mahlukata zararı olur (Hutab Şerhi)

Adaba riayetle konuşan Allahu Tealaya hamd ve Rasulullah efendimize salatü selam eder yaşça ve ilmen kendisinden büyüklere hürmet eder;onların konuşmalarına öncelik tanır.
A.C''Yüksek sesle söyleme çünkü seslerin en çirkini merkep sesi dir(lokman s19)buyruluyor.
H.Ş:Çok konuşan çok hata eder .Hatası çok olanın günahı çok.Günahı çok olan da ateşe uygundur
H.Ş:Sizden en sevmedigim benden uzak olan çok konuşan böbürlenerek söyleyen ve sözü agzında dolaştırandır.

İHYA-I ULUM

Hayatın İçinden İslam