Bölümler | Kategoriler | Konular | Üye Girişi | İletişim


telhıs kitabının şiirleri

telhıs kitabının şiirlerini mana larıyla beraber buraya yazalım.
haydi bakalım

arkadaşlar ilk şiir çok sevdiğim bir şiir diğerleri sırayla gidecek.
eminim ki sizde bana hak vereceksiniz.


هجرْت الخلق طُرّا في هواكاً * و ايْتَمْت العِيال لِكَيْ اَراكاً
ولو قَّّطّعْتَني في الحُبِّ إرْباً * لَما خَنّ الفُؤاد الي سِواكاً
تَجاوَزْ عن ضَعيف قد اَتاكاً * وجاء راجِياً يرْجو نِداكاً
واِنْ يكُ يا مُهَيْمِن قَدْ عَصاكاً * فلم يَسْجُدْ لِمعْبود سِواكاً
الهي عَبْدُك العاصي اَتاكاً * مُقِِِرّاً بالذنوب و قد دعاكاً
فان تَغْفِرْ فَاَنْت اَهْلٌ لذاكاً * وان تَطْرُدْ فمَنْ يَرْحَمْ سِواكاً


MANA:Bütün mahlukatı senin yolunda terkettim*seni görmek için çoluk çocuğumu yetim bıraktım
Eğer senin sevginden dolayı sen beni lime lime kessen * bu kalbim senden başkasına meyletmez
Sana gelen zayıf kulunun günahlarından vazgeç* senin nidanı ümit ettiğim halde sana geldi
YA MÜHEYMİN!bu kulun her ne kadar sana asi olsa da * senden başka bir ma'buda secde etmedi
Ey Allah'ım' asi kulun günahlarını kabul ederek ve sana dua ederek sana geldi
Eğer sen affedersen;sen zaten bunun ehlisin*eğer affetmezsen senden başka kim rahmet etsin?
NÜKTE:
zamir mevkiinde ismi işaretden hariç ismi zahir gelir.burada muhatapdan rahmet ve mağfiret talep etmek için gelir di.burada abdüke kelimesi müsnedün ileyh olmadığı halde zamir mevkiinde gelmiştir.

و فَرْع يَزِينُ الْمَتْنَ اَسْوَدَ فَاحِم * اَثِيث كقِنْوِالنََّخْلَتِ المُتَعَثْكِلِ
غَدَاءِرُهُ مُسْتَشْزِرَاتٌ الي الْعُلَي * تَضِلُُّ العِقاَصَ في مُثَنّيً و مُرْسَل

MANA:sırtı süsleyen kömür gibi siyah sık dallı hurma salkımı gibi gür olan saçların zülüflerü yukarı doğru toplanup bağlanmışdır ve o bağlı saçlar örülü ve örülmemiş saçlar arasında kaybolup göz kamaştırır.
NÜKTE: şiirdeki müsteşzirat kelimesi tenafürü huruftan hali olmadığı için gayrı fasihtir.

وَ مُقْلَتاً وحاَجِباً مُزَجَّجاً * وفاحِماً ومَرْسِناً مُسَرَّجاً

MANA:Leyla gözbebeğini,ince ve uzun kaşını,kömür gibi olan siyah saçını ve müserrec burnunu izhar etti.
NÜKTE:müserrec kelimesi garebetten hali olmadığı için gayri fasihtir

الحَمْدُ لِلّهِ العَلِيِّ الاَجْلَلِ * اَنْتَ مَليكُ الناَسِ ربّاً فاَقْبَلْ

MANA: Hamd büyük yüce olan Allah içindir * Sen rab cihetinden insanların melikisin duamı kabul et
NÜKTE: Eclel kelimesi muhalefeti kıyas'dan hali olmadığı için gayrı fasihtir

مُباَرَكُ الاِسْمِ اَعَزُّاللَّقََبِ * كَريمُ الجِرِشَّي شَريفُ النسَبِ

MANA:Memduh;ismi mübarek,lakabı meşhur,nefsi cömert ve nesebi şereflidir

NÜKTE:Bazılarına göre cirişşa kelimesi kerahet fissem'ı den hali olmadığı için gayri fasihtir.

و قَبْرَ حَرْبِِ بِمكانِِ غَفْرِِ * و ليس قُرْبَ قَبْرِحَرْبِِ قَبْرٌ

MANA:Harp denilen kişinin kabri boş bir mekandadır.halbu ki Harp denilen kişinin kabrinin yakınında bir kabir olmadı
NÜKTE: Bu kelam tenafür-ü kelimat'dan ahli olmadığı için gayri fasihtir

كَريمٌ متَي اَمْدَحْهُ امدحه والْوَرَي مَعِي * و اذا ما لُمْتُهُ لمته وَحْدِي

MANA: Memduh o kadar cömerttir ki,ben onu ne zaman methetsem bütün mahlukat benimle beraber metheder.ben onu ne zaman levm edersem (kötülersem) tek başıma levmederim.
NÜKTE:kelam;tenafürü kelimat'dan hali olmadığı için gayrı fasihtir

وما مِثْلُه في الناس الا مُمَلِّكاً * ابو امِّه حَيٌّ ابوه يُقارِبُه

MANA: İbrahim'in misli insanlar arasında Mümellek'ten başka hiçbir hayy yoktur.Halbuki Mümellek'in annesinin babası(dedesi) İbrahim'in babasıdır.(İbrahim,Mümellek'in dayısıdır.)
NÜKTE: kelam ta'gıd lafzından hali olmadığı için gayri fasihtir.

سَاطْلُبُ بُعْدَالدَّارِ عنكم لِتَقْرَبُوا * و تَسْكُبُ عَينايَ الدُّموعَ لتَجْمُداَ

MANA: Muhabbetde yakın olmak için evimin sizden uzak olmasını temenni ederim.Gözlerim de kurumak için gözyaşlarını akıtır.
NÜKTE: Litecmüdee kelimesi ta'gıdı manevi'den hali olmadığı için kelam gayrı fasihtir

و تُسْعِدُنِي في غَمْرَتِِ بعد غمرتِِ * سَبوُحٌ لها منها عليها شَوَاهِدُ

MANA: Kendileri için,kendileri üzerinde,kendilerinden alametler olan atlar bir harpten sonra başka bir harpte beni sevindiriyor.
NÜKTE: Bazılarına göre bu şiirde kesreti tekrar (çok tekrar ) olduğu için gayri fasihtir.

حَمامةَ جَرْعَي حَوْمَةِ الجَنْدَلِ اسْجَعِي * فانت بِمَرْأِِِِ مِنْ سُعَادَ و مَسْمَعِِِ

MANA: Ey taşlı dağların yüksek tepelerinin kumlu arazisinin güvercini! Sen öt.Çünkü sen tarafından görülmekte ve işitilmektesin.
NÜKTE: Bazılarına göre bu kelam tetabu' izafet'den hali olmadığı için kelam gayri fasihtir.

جاءَ شَقِيقٌ عارضا رُمْحَه * اِنَّ بني عَمِّك فيهم رِماحٌ

MANA: Şakik mızrağını oylukları üzerine koyduğu halde geldi.Ey şakik! Muhakkak senin amcaoğullarında mızrak vardır.
NÜKTE: Kendisinde inkar alametleri olduğu için gayri münker, münker gibi kılınmış ve kelam te'kid'siz kelmesi lazım iken te'kid ile gelmiştir.

اَشابَ الصغيرَ و اَفْنَي الكبيرَ * كَرُّ الغَدَاة ومَرُّ العَشِيِّ

MANA: Gecelerin geçmesi ve sabahın tekrarı,yaşlıları öldürdü küçükleri büyülttü.
NÜKTE: eşebe(اَشابَ) fi'linin kerrulgadaati'ye(كَرُّ الغَدَاة) isnadı,söyleyenin itikadı bilinmediği müddetçe ,bu isnad mecazı akli üzere haml olunur.

مَيَّرَ عنه قُنْزُعًا عن قُنْزَعِِ * جَذْبُ الليالي اَبْطِعِي او اَسْرِعِي*اَفْناه قِيلَ الله للشمس اَطْلِعِي

MANA: Hakkında hızlı geç veya yavaş geç denilen gecelerin geçmesi, saçlarının bir kısmını diğer kısmından ayırdı.ALLAH-Ü Teala'nın güneşe doğ demesi ebunnecm'i yaşlandırdı
NÜKTE: Ebunnecm'in şiirin zahirine inanmadığı şiirin devamında zahir olduğu için,(مَيَّرَ) nin (جَذْبُ الليالي)ye isnadı mecazdır.

يُرِينا صَفْحَتَيْ قَمَرِِ ِ يَفُوقُ سِيناهماالْقَمَرَ * يَزيدُك وجهُه حُسْنًا اذا ما زِدْتَه نَظَراً

MANA:Mahbube,parlaklığı aya ulaşan ay gibi yanaklarını bize ihsan ediyor.Sen baktıkça, onun yüzü güzellik cihetinden ziyadeleşiyor
NÜKTE: ( يَزيد) olan fi'lin (وجهُ)ye isnadının mecazi olup hakiki me hüve leh'i bilmek hafi olmuştur


Fesahât & Belagât

MollaCami.Com