Ben Hasan'ın Diliyim

Prof.Dr. Arif SARSILMAZ

Hasan, bugüne kadar hep senin nâmına konuşurdum ve senin isteklerini, sevinçlerini, üzüntülerini, takdir veya nefret hislerini muhataplarına bildirirdim. İçinden geçen hislere, beyninde dolaşan çeşitli fikirlere tercüman olurdum. İzin verirsen bugün kendi kendimi anlatacağım. Zannetme ki diğer kardeş organları kıskandım. Aksine biz birbirimizi kıskanmayıp, güçsüz olanımıza yardım eder ve dayanışma içinde, Rabb'imizin emrettiği şekilde işimizi yaparız. Bizim birbirimize üstünlüğümüz yoktur. Her birimiz kendi vazifelerimize uygun biçim ve hususiyetlere sahip olarak yaratıldığımızdan, bizim birbirimize göre eksiklik veya fazlalığımızdan söz edilemez. Çünkü hiçbirimizde abes birşey göremezsin. Sadece ben de diğer organlardan geri kalmadığımı gösterip, senin şükrânı nimet hisleriyle biraz tefekkür etmeni istedim.
Bazıları beni ağzın içinde, yerinde duramayan kaba bir et parçası gibi görebilirler. Halbuki hiç de öyle basit bir et parçası değilim. Usta hekimler benim rengime bakarak bile bazı hastalıkların teşhisinde bilgi sahibi olabilirler. Meselâ ateşli hastalıklarda beyazlaşmam, tifoda koyu kahverengi olmam, mantar hastalıklarında siyahlaşmam, demir eksikliği, kansızlık ve B grubu vitaminlerinden nikotinik asit eksikliğinde üst yüzeyimin pürüzsüz bir yapı göstermesi çok bilinen belirtilerdir. İlk akla gelen vazifemi sorarsan; herhalde seni ve bütün insan nev'ini hayvanlardan ayırıcı hususiyetiniz olan lisan kabiliyetinizi ortaya çıkaran bir konuşma âleti oluşumu sayabilirim. Tabiî ki bu konuşma kabiliyetinin hepsi bana bağlı bir hâdise değil. Herşeyden önce en büyük otorite olan beyin, birçok organının olduğu gibi benim de koordinatörüm olduğu için konuşma esnasındaki bütün hareketlerimi düzenliyor. Ayrıca, dişlerin, dudakların ve en önemlisi gırtlağındaki ses tellerin ve bu telleri titreştiren hava pompası olan akciğerlerin konuşabilmen için bana yardımcı oluyorlar. Gördüğün gibi sadece konuşabilmen için kaç organ birlikte yardımlaşıyoruz.

İkinci olarak, Allah (cc)'ın verdiği sayısız meyvelerin, lezzetli yiyeceklerin tadını idrak edebilmen için bir kapıcı ve kontrolörlük vazifem vardır. Bu sayede yiyecek zannederek vücuduna almak istediğin herhangi bir bitki veya hayvan ürününün mahiyeti hakkında fikir sahibi oluyorsun. Eğer ben olmasaydım, karnını doyurmak niyetiyle ağzına aldığın birçok zehirli otu yutarak ölebilirdin. Halbuki ben, tadı acı ve lezzeti kötü olan birçok maddenin aynı zamanda zehirli ve zararlı olduğunu daha dokunur dokunmaz anlıyorum ve ağzındakini tükürmen için seni ikaz ediyorum. Tatlı ve lezzetli yiyecekleri yediğinde ise onları sana ihsan eden Kudreti Sonsuz Rabb'imizi hatırlayıp şükretmene vesile oluyorum. Fakat benim bu tat ve lezzete düşkünlüğüm senin için ayrıca bir imtihan vesilesi olduğu için dikkat etmelisin ve iradene sahip olmalısın. Yaratıcı'm benim bu yönümü senin nefsinle irtibatlandırarak ruhî terbiyen ve manevî yükselmen için bir basamak teşkil etmiş. Eğer nefsinin tuzağına düşer de benim lezzet ve tat alma fonksiyonumu kötüye kullanırsan, yani bedenine zarar verecek derecede yer içersen, sonra zararını sen çekersin; ben vazifem gereği herşeyin tadını alırım, ama iradeni ortaya koyarak dayanmak ve nefsine mağlup olmamak senin işin. Baklava diliminden bir tane de yesen, on tane de yesen ben asla dur diyemem, hepsinin tadını alırım, sakın ola bu hususta beni suçlama!

Çok kişinin bilmediği bir vazifem daha vardır. Ağız boşluğundaki hareketim ile negatif basınç meydana gelmesine sebep olurum. Negatif basınç ne işe yarar diye mi soruyorsun? Bilhassa bebeklerin annelerini kolay emebilmeleri için bu basınç şarttır. Bu sayede emme hareketine yardımcı olurum.

Ayrıca herkesin bildiği gibi çiğneme ve yutma hareketlerinde çok önemli fonksiyonlar görürüm. Aldığın gıdaları ağzının içinde çevirir, harç makinesi gibi karıştırır, tükürük bezlerinin salgılarıyla iyice ıslanıp yumuşamalarını temin eder ve onların yutulacak hâle gelmesini sağlarım. Yutma sırasında da bu lokmaları arkaya doğru iterek yutağa gönderirim. Bu işleri yaparken çok dikkatli olmak zorundayım; en küçük bir hatada dişlerin beni ısırabilir ve canın yanabilir.

Bu kadar işi aksatmadan yerine getirebilmem için muhakkak ki Yaratıcı'mın bana ince sanatlı doku ve hücrelerden inşa edilmiş uygun bir yapı ihsan etmesi gerekir. Zaten hiçbir işi boş ve abes olmayan Rabb'im bütün işlere uygun hususiyetlere sahip estetik harikası bir donanım vermiştir. Ana gövdem iç içe geçmiş her doğrultuda uzanan sekizi çift 17 kastan yapılmış olup, aralarında yağ dokusu ve bir miktar salgı bezleri de bulunur. Senin vücudunda en çok şeklini değiştirebilen bir organım. Her tarafa serbest hareket edebilmem için bol sayıdaki güçlü kaslarımın üzeri mukoza adını verdiğiniz örtü epiteli ile kaplıdır. Üst veya sırt kısmımda pürüzlü gibi gördüğünüz çıkıntılar papilla adını alır. Bu papillalar birkaç tip ve şekillerde olup, senin tat almanı sağlayan duyu tomurcukları ve benim devamlı ıslak kalmama yardımcı olan salgı bezleri bu papillalarda yer alırlar. Boyumun ilk üçte birlik kısmı olan kök tarafımda ters V harfi şeklindeki bir sınırdan sonra bu papillalar bulunmaz. Bu kısımda bol miktarda dil bademcikleri olarak bilinen lenf dokusu ve salgı bezleri yer alır. Bu sayede ağzından giren birçok mikrop bu kısımda tutularak zararsız hâle getirilir. Sırt kısmımda yer alan papillalar şekillerine göre isim alırlar. İpliksi (philliform) papillalarımda tat alma tomurcukları bulunmaz. Bunlar sadece gıdaların hareketine yardımcı olacak şekilde pürüzlü bir sürtünme sathı teşkil ederler. Bunların yardımıyla dişlerin tarafından parçalanmış, tükürükle ıslatılmış yemek parçalarını kolay yutulabilecek lokmalar hâline getiririm. İpliksi papillaların arasına dağılmış olan mantarsı papillalar (fungiform) düğüm şeklinde olup sırt kısmımın orta bölgesinde yer alırlar ve tat alma tomurcukları taşırlar. Sayıca en az ve en büyük olanlar ise yukarıda sözünü ettiğim ters V şeklindeki kök kısmımın sınırını teşkil edenlerdir. Aşağı yukarı 13 kadar olan bu büyük papillalara çanaksı papillalar (circumvallat) adı verilir. Bunlar da tat tomurcukları taşırlar. Mantarsı papillalar üzerindeki her tat tomurcuğunda 50-75 kadar alıcı hücrem bulunur ve bunların ömürleri 7-10 gün kadar süren bir hayat periyodunda son bulur. Sıcak ve asitli yiyeceklerle ölenlerin yerine yenileri yaratılarak tat alma sinirimin dallarına tekrar bağlanırlar. Tat alıcılarının herhangi bir maddenin tadını alabilmesi için o madde suda eriyerek çözünmüş olmalıdır. Onun için ağzına aldığın kuru bir şeyin tadını hemen hissedemem. Ancak ıslanıp bir miktar eridikten sonra bir kimya lâboratuarından çok daha hassas bazı tahlillerin çok kısa zamanda yapıldığı tat alıcı hücrelerim bu kimyevî uyartıyı elektrik akımına çevirerek senin beynine iletir. Bu elektrik uyartısı beyinde tat duyusunun idrak edilmesini sağlar.

Çok çeşitli tatlar olduğu hâlde esas olarak dört ana tat grubu vardır. Tatlıya hassas olan alıcılar benim ucumda toplanmışlardır. Tuzluya hassas olanlar ise üst kısmımda geniş bir alanda düzenli dağılım gösterirler. Acıya hassas olanlar arka kısmımda, ekşiye hassas olanlar ise kenar bölgelerimde dağılmışlardır.



Uç kısmımdan ağız tabanına kadar olan alt kısmımı kaplayan mukosa, papillaları olmayan pürüzsüz bir tabakadır. Çok sayıda kan damarı beni beslemek için bu dip kısımdan içime giriş yaptığı için alt kısmım morumsu renktedir. Bu arada sizlerin bazen kullandığınız bir tabir olan "dilin kemiği yoktur" sözünün de aslında yanlış olduğunu belirteyim. Benim de bir kemiğim var, ama ön kısmımda olmadığından hareketime engel olmuyor ve senin aklına ne gelirse ben de söylüyorum. Halbuki ben kök kısmımdaki kaslar ve bağ dokusu ile kendime ait olan çatal şeklinde bir kemiğe (os hyoideus) sağlam bir şekilde bağlıyım. Bu kemik vasıtasıyla da alt çenene bağlanırım.

Her organın hastalığı olduğu gibi benim de kendime göre hastalıklarım vardır. Aslında bunların çoğu diğer organların hastalığı veya genel bir metabolik hastalık olduğu hâlde benim de görüntümü bozuyorlar. Meselâ; en sık başıma gelenlerden birisi aftlardır. Bazen stres, uykusuzluk ve vitamin eksikliğinden olan tipleri olduğu gibi, emilim bozukluğuna bağlı ve Behçet hastalığının belirtisi olarak çıkan aftlar da vardır. Bu yaraların bazısı haftalarca sürebilir ve çok ağrılı olabilir. Bu durumda konuşmanda ve yemek yemende acıdan dolayı çok sıkıntı çekersin. Frengi ve herpes gibi hastalıklar da benim üzerimde yaralarla kendini gösterir. Çok sigara içenlerde ve çok sıcak yiyip içenlerde kanser de olabilirim. Mongolizmde veya lenf damarlarımın tıkanması, glikojenoz ve amyloidoz gibi bazı metabolizma bozukluğuna bağlı hastalıklarda kas kitlemde aşırı bir artış ve büyüme olabilir, bu durum kas dokumun içinde glikojen ve amyloid birikmesine bağlıdır.

Sevgili Hasan, şimdiye kadar, konuşamayan organlarının herbiri kendi lisanlarıyla kendilerini anlattılar, ben zaten hep konuşuyorum, fakat bugüne kadar hep senin duygu ve düşüncelerine tercüman olmuştum. İyi veya kötü ne söylediysem bütün vebali sana ait, çünkü bu hususta ben senin cüz'i iradene bağlıyım. Bugün ise kendi lisanımla Yaratıcı'mın nâmına konuştum. Geleneğinizde "Eline, beline, diline sahip ol" diye çok güzel bir tabir var: Bu veciz ifadeden de anladığın gibi ben kendime sahip olamam, bana ancak sen sahip olabilirsin. Benim sadece bir kas, epitel ve sinir kitlesi olmadığımı, icabında seni batıracak veya yüceltecek türlü oyunlara âlet olabileceğimi sakın unutma. Bundan böyle elma yerken onu çiğnemeden hemen yutma, yavaş yavaş çiğneyip ben onun tadını alıncaya kadar bekle, böylece nimetin şükrünü edâ için fırsatın olur. Hem o elmayı veren, hem de onun tadını alabilmen için beni yaratan Rabb'ime karşı olan kulluğunun derinlik ufkunu artıracak bir kapıyı açmış olursun.

Ben Hasan'ın İskeletiyim
Prof.Dr. Arif SARSILMAZ

Sevgili Hasan! Bugüne kadar senin vücudunda iş gören birçok arkadaşım konuşarak kendini anlattı. Her birinin farklı ve hususi işler görmekte olduğunu öğrendin. Fakat o organ arkadaşlarıma nerede oturduklarını veya nereye tutunduklarını sormak hiç aklına gelmedi. Hiçbir şey boşlukta duramayacağına göre, bütün doku ve organların yerleşip tutunabildiği bir zemin gerekmez mi? Bir ev yaptığınızda içine bir sürü eşya koyuyor, birçok perde, lâmba, kapı, pencere takıyorsunuz. Bunları taktığınız ve yerleştirdiğiniz asıl binanın; içi boş, duvarları örülmemiş, sadece çimento ve demirden ibaret kolon, kiriş ve hasır beton ile katları bölünmüş haline iskelet dendiğini herhalde duymuşsundur. Binanın temelden çatısına kadar bu demir ve çimentodan yapılmış (kolon-kiriş) iskeleti olmasaydı, hiçbir eşya veya ilâve kısmı bir yere oturtup sabitleyemezdiniz. Aynen bu misal gibi, senin gözüne ve beynine gizlenmeleri için sığınak vazifesi gören, kalb, böbrek, akciğer, mide ve bağırsaklara rahatça oturup çalışmaları için yer hazırlayan ve onları çeşitli askılarla asıp, ezilmemelerini temin eden çok önemli bir sistemim.
Ben diğer organ ve sistemlerin aksine daha sade bir yapı gösteririm; kemik, kıkırdak ve bağ dokusunun uygun terkib ve intizam içinde bir araya getirilmesinden yapılmışım. Fakat bu demek değildir ki, sanatlı ve mucizevi değilim. Aksine benim elemanlarım olan her kemiğin şekil ve yapı özellikleri, çok mükemmel bir biçimde dizayn edilmiş olduğumu gösterir. Benim dışımdaki diğer bütün organların; çok zarif, hassas ve kolay zarar görebilecek kadar yumuşak dokulardan yapılmıştır. Vurmalara, çarpmalara, kurumalara ve ısıya karşı dayanıksız olan beyin ve duyu merkezlerini koruma vazifesi bana verildiği gibi, senin yeryüzünde rahatça gezebilmen için, bacaklarının; her türlü işi yapabilmen için de el ve kollarının harekete uygun manivela tertibatının inşa vazifesi de, benim sistemime dahil kemiklere verilmiştir.

Senin vücudunda iş gören kemik elemanlarımın sayısı aslında 217 olmakla beraber; kalça, sağrı ve kuyruk sokumu bölgemdeki kemiklerimin parçaları kendi aralarında birleşip kaynaşarak daha kuvvetli bir yapı kurduklarından, sayı biraz azalır ve anatomistleriniz bu sayıyı 206 olarak kabul ederler. Bunların 22 si kafatasıma, 33 tanesi omurgama, 24 tanesi kaburgalarıma, 64 tanesi el-kol ve omuz kemerime, 66 tanesi ayak-bacak ve kalça kemerime aittir. Ayrıca altı adet küçük kulak kemikçiklerim, bir tane göğüs kemiğim, bir adet de dil kökü kemiğim eklendiğinde kemik sayım 217 olur. Bu kadar çok sayıda kemik kendi aralarında o kadar mükemmel bir sistem kurmuşlardır ki, insan hayranlıktan küçük dilini yutacak gibi olur. Her bir kemik parçam, yapacağı işe ve bulunduğu yere uygun hususî bir biçime ve vasıflara sahip olarak yaratılmıştır. Beynini koruyan parçalarım yassı, kol ve bacaklarındakiler silindirik ve uzun; bileklerindekiler yuvarlak; kalça ve küreklerim çok geniş ve büyük parçalardan yapılmıştır. Kemik parçalarımın üzerinde kaslarının bağlanması için uygun satıhlar, girinti ve çıkıntılar hazırlanmıştır. Her bir kemiğimin ne kadar ağırlığa, esnemeye, burulmaya ve basınca dayanabileceği bellidir. Bir çok biyomühendis kemiklerimin bulunduğu yere ve yapacağı işe göre en uygun biçimde yaratılmış oluşuna bakarak, teknolojik olarak tatbik edebilecekleri modeller üretmeye çalışıyorlar. Senin de bildiğin gibi inşaat ve köprü gibi mühendislik sahalarında çalışan mühendisler, malzeme ve dayanıklılık hesaplarında çok hassas olmak mecburiyetindedirler. Basınca maruz kalacak bir yere ayrı malzeme, çekmeye veya gerilmeye, hattâ burulmaya maruz kalabilecek yerlere de ayrı özellikte malzeme kullanılması gerekir. Eğer bu hesaplar iyi yapılmazsa, yapacağınız inşaat veya köprü çok kolay çöker. Ayrıca malzeme israfı olur; belki sağlam bir şey yaparsınız ama ağır ve hantal olur ve çok pahalıya çıkar. Bazen de iyi malzeme kullanırsınız, fakat malzemeyi yerinde kullanmadığınızdan boşa gider ve emeğiniz yine zayi olur. Halbuki Yaratıcım beni yaparken o kadar hassas ve dengeli yaratmış ki, bir tek kemiğimde yanlış bir çizgi, fazla veya eksik bir malzeme bulamazsın. Bunu ancak beni yapan Kudreti Sonsuz'un nihayetsiz ilmi ile izah edebilirsin. Senin hayatın boyunca koşarken, yatarken, zıplarken, ağır bir yük kaldırırken, başını bir yere vurarken, çeşitli sporlar yaparken, yazı yazarken, yemek yerken daha sayamayacağım yüzlerce işi en iyi şekilde nasıl yapabileceğini bilen Rabbim, benim her kemik parçamı ve bu parçalarımı birbirine bağlayan eklemlerimi en uygun biçim ve mekanizmada yaratmış. Bunun için farklı sertliklerde ve dayanıklılıkta malzeme kullanmıştır. Bunların başında kemik gelir. Kemiklerimin de hepsi aynı değildir. Kompakt kemik (yoğun veya sıkı kemik) en sert olan kısımlarımı teşkil eder. Meselâ uyluk, kaval ve baldır kemiklerimin uzun gövdeleri bu kemikten yapılmış olup çok serttir. Aynı kemiklerin eklem yapan uç kısımları ile yassı kemiklerimin içi ise, süngerimsi kemik denilen içi sünger gibi boşluklar bulunduran kısımlar daha yumuşaktır. İkinci bir malzeme olarak, hem eklem yüzeylerimin aşınmasını engellemek, hem de omurgamda görüleceği gibi, basıncı emerek omurlar arasından geçen sinirlerimin ezilmesini engellemek için, kemik uçlarına ve eklem yataklarına yerleştirilen kıkırdak bana çok mükemmel bir esneklik ve estetik temin eder. Rabbim'in kıkırdağa verdiği hususiyetler sayesinde kemiğin sertliğine bağlı olarak kolay kırılması engellenir, hareketlerdeki sertlikler giderilir. Eğer eklemlerdeki kıkırdaklar olmasaydı, hem kemik yüzeyler daha kolay aşınacak, hem de bana tesir çeşitli dış kuvvetlere karşı yapacağım hareketler, tıpkı robotların hareketi gibi mekanik ve sert olacaktı. Üçüncü olarak kullanılan malzeme ise bağ dokusu ve bu dokunun temel harcı olan kollagen proteininden yapılmış liflerdir. Bu bağ dokusu lifleri kemiklerimi ve kıkırdaklarımı bir arada tutan çok sağlam iplerdir. Bütün eklemlerim, kasları kemiklerime bağlayan tendonlar, çeşitli uzunluk, kalınlık ve özellikteki bağ dokusu liflerince bağlanıp sağlamlaştırılır. Kollagen proteininden yapılmış lifler, kemiğimin ve kıkırdağımın zemin malzemesi olarak da kullanılır. Kemik ve kıkırdak dokularının hücrelerinin ve yapıştırıcı çimento maddesinin arasında bulunan lifler, bu dokulara sağlamlık ve dayanıklılık verir. Kemiklerimdeki liflerin dağılımı, üzerime gelen basıncın yönüne ve büyüklüğüne göre belirlenir. Meselâ uyluk kemiğimin kalça kemiğine eklem yapan baş kısmındaki liflerin dağılımı ve deseninin ne kadar mükemmel bir hesap gerektirdiğini bu hususta çizilmiş bir şekli inceleyince anlarsın.



Eklemlerimin hepsi aynı derecede oynak değildir. Meselâ beynini ve duyu merkezlerini koruyan kafatası kemiklerimin arasındaki eklemler, testere dişleri gibi tırtıklı olup, birbirine tam olarak girmiş vaziyette, çok sağlam, oynamaz eklemler teşkil etmiştir. Tabiî ki, kafatasıma bu sağlamlığı veren ancak senin beyninin, gözünün ve kulağının hassaslığını bilen Yüce Yaratıcı'mızdan başkası olamaz. Zira kafatasım sadece beynini koruyan kemik bir kapsül şeklinde olmayıp, uygun yerlerinde kan damarlarının geçmesi için küçük kanallar, duyu organlarının yerleşmesi için oyuklar, omuriliğin beyne girmesi için büyük bir delik bırakılmıştır. Bütün bunlar tesadüfen olabilir mi? Omurlar arası eklemlerim ise, kafatasıma göre daha oynak, ama parmaklarına göre daha sınırlı hareket kabiliyetine sahiptir. Böylece vücudunu dik tuttuğum gibi, oturup kalkman, eğilip doğrulman ve yatman için de hareketine imkân veririm. Kol ve bacak eklemlerim de çok serbest ve her türlü harekete imkân verecek şekilde yaratılmıştır. Hele el eklemlerimin muhteşemliği!! Bütün buluş, keşif ve teknolojilerinizin arka plânında benim el eklemlerimin yaratılışındaki ustalık yatıyor, desem herhalde yalan olmaz. Kullandığınız bütün âlet, eşya ve cihazlar; sanat eserleri; yazı, kitap.. aklına ne gelirse, benim eklemlerimdeki hareket kabiliyeti ile kuvveden fiile çıkmaktadır. Eğer parmaklarındaki bu müthiş hareket kabiliyetli olmasaydı, zihninizdeki bir çok düşünce kendine tatbik sahası bulamayabilirdi.

Vücudundaki iskelete ait bütün hareketli kısımları oynatan kaslar için muhakkak benim kemiklerime bağlanıp destek almak mecburiyetindedir. Kaslarının bir ucu bir kemiğimde sabit olarak tutunurken, diğer ucu ile de eklem vasıtasıyla bağlı olduğu komşu kemiği çekerek hareket ettirir ve böylece iş yaparsın; adım atar, elini sallarsın.

Benim kendimi yenileme kabiliyetim deri kadar olmasa da yine de çok iyidir. Kırılan herhangi bir kemiğimin uçlarını sabit olarak karşı karşıya getirip bağlarsanız, osteoblast adı verilen kemik hücrelerim hızla bölünerek yeni kemik hücreleri üretmeye başlar ve kırık yerini doldururum. Kemik hücrelerimin arasına kalsiyum tuzları alarak sertleştirir ve tekrar sağlam bir hâle dönüşürüm. Sen daha ana rahminde yeni yeni geliştirilip büyütülürken, kemiklerimin gelişmesi için bol miktarda kalsiyuma ihtiyaç vardır. Annen; süt ürünleri, balık ve yeşil sebzelerle iyi beslenirse kalsiyum eksikliği görülmez. Zaten anneler kâfi miktar kalsiyum almasa da, karnındaki yavrusunda yine de kalsiyum eksikliği görülmez. Merhameti Sonsuz Rabbimiz masum yavrunun kalsiyum ihtiyacını annesinin kemiklerinden ve dişlerinden kalsiyum çekip yavruya vererek, ihtiyacını karşılar ve onun iskeletinin iyi gelişmesi temin edilir. Anne nasıl olsa kendini doyurabilecek iradeye sahiptir; yavru ise âciz olduğundan annesinden alınan kalsiyumla ihtiyacı giderilir. Doğumdan sonra ise artık gıdalarla iyi bir şekilde kalsiyum ve D vitamini almalı, ayrıca güneş ışığı da görmelidir. En büyük ihtiyacım kalsiyum tuzları ile D vitaminidir, bu vitamin ise ancak güneş ışının tesiriyle sağlıklı kemik sentezine katkıda bulunabilmektedir. Onun için özellikle küçük yaşlarda bana çok dikkat etmelisin. Bu saydığım tuz ve vitaminleri almazsan kemiklerim iyi gelişmez ve bu durum iskelet bozuklukları olarak kendini gösterir.

Kemiklerimin içindeki ilik adını verdiğiniz boşlukların da çok önemli vazifeleri vardır. Kemiklerimin içi tam olarak kemik dokusuyla dolu olsaydı, ağırlığım çok fazla olurdu ve yerinden kalkamazdın; hem de içi dolu kemikler daha sağlam olmazdı. Yapılan statik hesaplara göre içi tam dolu bir demir çubuk, içi boş bir demir borudan daha dayanıksızdır ve kolayca bükülür. Uzun ve yuvarlak kemiklerim de bu prensip dahilinde dizayn edilmiş olduğundan, bükülmeye karşı daha dirençlidirler. Kemik iliklerimin önemli bir vazifesi de; kanındaki çok önemli vazifeleri olan kırmızı kan küreciklerinin üretim yeri oluşlarıdır. Gençliğinde bütün kemiklerimin iliği kırmızı renkte olup kan hücreleri üretirken, ergenlik döneminden sonra yavaş yavaş uzun kemiklerimin iliği artık sarı kemik iliğine dönüşüp yağlanmaya ve alyuvar üretmemeye başlar. Yassı kemiklerimin süngerimsi yapıdaki kırmızı kemik ilikleri ise, bütün hayatın boyunca kırmızı kalır ve kan hücresi üretirler.

Kemiklerimin şekli, büyüklüğü ve birbirlerine olan nispetleri senin vücudunun tipini ve mevzuniyetini belirler. Esas olarak anne ve babandan aldığın genetik özelliklere bağlı olarak gelişsem de, taşımak mecburiyetinde kaldığım yüklerin, maruz kaldığım darbelerin benim gelişmeme çok tesiri vardır. Erken yaşlarda henüz daha yeni yeni kemikleşirken ağır yüklere maruz kalırsam, kırılmamak için kemiklerimin boyu uzamaz ve çabuk kemikleşmeye geçerim, böylece boyun, kol ve bacakların kısa ve küt kalır. Basketbol, voleybol gibi sporlarda ise, kemiklerimin uzaması uyarılır. Kemikleşme dediğimiz hâdise mineral tuzları ve D vitamini ile birlikte paratiroid bezinin hormonu ile de alâkalıdır. Uzun kemiklerin uç kısımlarındaki epifiz adı verilen kemikleşme bölgelerindeki bölünme faaliyetleri ile yeni üretilen kemik hücreleri kemiklere ilâve olarak onların uzamalarını sağlar. Bu kemikleşme bantları ergenlik çağından sonra faaliyetini durdurarak uzamayı bitirir. Kız çocuklarında bu durum daha erken 18-19 yaşlarında son bulurken, erkek çocuklarında 21-22 yaşlarına kadar devam eder ve onun için erkeklerin boyları ortalama olarak daha uzun olur.

Sen dünyaya ilk geldiğinde benim bütün elemanlarım kıkırdaktı, dolayısıyla çok yumuşak ve esnekti. Her şeyi bilen ve görüp gözeten Rabbim, doğumda hem sen, hem de anneciğin zarar görmemesi için böyle hikmetli bir tedbir almış. Eğer doğumdan önce kemikleşseydim, doğum esnasında zavallı anneciğin ölebilir, senin de birçok yerin kırılabilirdi. Halbuki plâstik özelliği yüksek olan kıkırdak elemanlar sayesinde doğumda sakat kalma ve ölme riski çok azalır. Daha sonra zaman içinde kıkırdak elemanlar yerini kemik hücrelerine bıraktı ve kalsiyum tuzlarını da biriktirerek sertleştim ve kemikleştim. Sadece eklem yüzeylerinde ve kaburga uçlarında kıkırdak parçalar kaldı.

Sevgili Hasan! Sıra, belki de neşeni kaçıracak bir soruya geldi: Hiç eski bir mezarın açılışında bulundun mu? Bazen mezarlıkta yer kalmayınca, çok yakın akrabalardan birinin mezarı açılarak yeni ölmüş kişiyi onun yanına gömerler. İşte böyle bir mezar açıldığında, cesedin (benim dışımda) bütün kısımlarının toprak olduğunu görürsün. Sadece kafatasımın ve bazı diğer kemik elemanlarımın çürümeden kaldığını görürsün. Çok uzun süre sonra bu kemiklerim de çürüyecektir, ama diğer dokulara göre çok geç çürüdükleri için mezar kazılarında genellikle bazı kemik elemanlarım bulunur. Geçmişte henüz Kur'ân nâzil olurken, beni yaratan Rabbime ve haşir gününe inanmayanların bazısı eline aldığı bir kemiği gösterip "Şu çürümüş kemikleri kim diriltecek " demişti (Yasin, 78). Hemen arkasından gelen âyet ise cevabını veriyordu: "De ki: Onları ilk defa yaratan diriltecek. O, her yaratmayı bilir" (Yasin 79). Daha başka birçok yerde, gerek ilk yaratma ile ilgili gerekse haşirle ilgili olsun, âyetlerde, hep çürümüş veya kuru kemikler geçmektedir. Demek ki, Rabbim vücudunun kemiklerine dikkat çekmek istiyor! Belki de şöyle diyor veya ben bu şekilde anlıyorum: "Ey Hasan! Kemiklerini, eklemlerini ve bütün iskelet sistemini çok mükemmel yarattım! Hayatını rahat bir şekilde sürdürebilmen için her türlü tedbiri aldım; en ince detaylarına kadar hassas bir şekilde seni eksiksiz yarattım! Bu kadar mükemmel yaratırken bir yerden model mi aldım, yoksa başka birinin plânlarını mı uyguladım? Hayır!... O halde, sonsuz ilmim ve kudretimle, seni başta nasıl hiç yoktan yarattıysam, öldükten sonra da tekrar diriltmeye gücüm yeter!"

İşte böyle Hasan! Ben böyle anlıyorum; Yaratıcımın sana ve bütün insanlara hitab eden mukaddes kitabının mesajını. Anlama ve idrak etme kabiliyetin benimkinden daha mükemmel yaratılmış. Onun için yürürken veya herhangi bir iş yaparken, uzuvlarındaki mükemmel kemik parçalarımı daima düşün ve tefekkür et! Böyle bir tefekkürün, sana yeni ufuklar açacağına inanıyor, bunu temenni ediyorum.

Ben Hasan'ın Sinir Sistemiyim

Prof.Dr. Arif SARSILMAZ

Sevgili Hasan!..
Vücudunda şimdiye kadar kendini anlatan organ ve sistemlerin en mükemmeli ve hepsinin arasında irtibat kuran bütünleyici bir sistemim. Damarlar nasıl vücudunun her yerine gıda ve oksijen taşımak üzere -toplu iğne ucu kadar boş yer bırakmamak kaydıyla- yayılmışsa, ben de senin vücudunda olup biten her şeyden haberdâr olmak üzere, bir ağ gibi vücudunun her yerini sarmış durumdayım. Koluna bir böcek bile konsa hemen fark ediyorsun. Bir damla teri sana hissettiren benim. İç organlarındaki herhangi bir rahatsızlığı uygun dozda bir sancı ile hemen haber veriyorum. Haber vermekle kalmayıp, çare araman için seni uyarıyorum.

Kendimi anlatmakta çok zorlanacağımı itiraf edeyim. Sinir sistemi denildiğinde, neuron adı verilen hücrelerden yapılmış bir hücre yığını akla gelir. Fakat bu öyle bir hücre yığınıdır ki, yaratılmış olan en kompleks nesneden söz ettiğimiz asla unutulmamalıdır. Çok mühim olan ana merkezler; -birbirine yakın olarak- çok büyük bir kitle hâlinde kafatası içine yerleştirilmiş, sistemimin uzantıları ve talî merkezler ise, vücudunun değişik bölgelerine yayılmış vaziyettedir. Zamanını almayacağımı bilsem, her ay bir bölgem ve ayrı bir sinir dalım kendini anlatır, ne kadar mükemmel, akıl almaz işler yaptıklarını ortaya koyarlardı. Fakat sizi fazla sıkmamak için meseleyi hulâsa etmeye çalışacağım. Buna rağmen yine de uzatıp, konuyu dağıtırsam lütfen kusuruma bakmayınız. Zira Allah'ın yarattığı en mükemmel organdan bahsedilirken ister istemez bazı sıkıntılar olacak.

Ben Hasan'ın Kalbiyim
Prof.Dr. Arif SARSILMAZ

http://www.turkbiyoloji.googlepages.com/kalbingerekatvideo.swf

Sen daha doğmadan aylar önce çalışmaya başladım ve bir dakika durup dinlenmeden her saniye göğsüne içten -tık tık- vurduğum halde hiç bana kulak verip de, "kim bu?" diye dinledin mi? Ben senin vücudunun motoru olan ve “kalb” olarak isimlendirilen bir organınım. Yıllardır beni dinlemediğin ve merak edip de bakmadığın için, bugün biraz nasihat etme ihtiyacını hissettim:
Daha henüz ana rahminde 19 günlük iken özel bir hücre yığınından yaratılmaya başlandım. Önce bir tüp gibiydim, sonra kıvrılıp döndüm ve yavaş yavaş odacıklarım ve komşu damarlarım yaratılmaya başlandı. Aslında vücudunun diğer hücreleriyle birlikte hepimiz tek bir hücreden yavaş yavaş çoğalarak farklılaştık. Diğer arkadaşlarım daha henüz birkaç günlük iken sinir, deri, kıkırdak, kas vs. gibi farklı işler görmek üzere değiştiler. Beni teşkil eden hücreler ise çok özel şekilde programlanmışlar. Belli bir sayıya ve kitleye ulaşınca da 22 günlük iken, hep birlikte ‘uygun adım marş’ komutunu aldık ve bilemediğimiz bir süre çalışmak için iş başı yaptık. Bizim hep birlikte kasılmamızla ortaya çıkan sesi ve hareketi siz kalb atışı veya nabız vuruşu olarak hissedersiniz. Gerçi şimdi vücudunda çalıştığım Hasan bu vuruşlarıma pek dikkat etmiyor, ancak hızlı koştuğunda bacakları daha fazla kan istediği için mecburen vuruşlarımı artırıyorum ve o zaman Hasan beni fark ediyor, ama meselenin üzerinde hiç durmuyor. Sanki bu vazifeyi ebedî yapacakmışım ve hiç yorulmayacakmışım gibi bir gaflet içinde. Hadi bu yine küçük bir gaflet, Hasan'ın gençliğine veriyorum, ama asıl büyük gaflet beni nereden bulduğunu, kimin kendisine hediye ettiğini aklına getirmemesi, beni kendisine hediye eden Yüce Zât’ı düşünmemesi. İşte bu gafleti kabullenemiyorum. Hem şimdi liseye gidiyor ve biyoloji derslerinde de az-çok benden bahsediyorlar, ama bu hususta Hasan'a da pek kızamıyorum, garibime; benden sadece basit bir pompa gibi bahsedecek tarzda ders veriyorlar. Halbuki ben onun beynine kan pompalamasam, parmağını bile oynatamaz. Fakat bugün Hasan'ı ciddi şekilde tefekküre sevk etmeyi, benim sadece bir et parçası olmadığımı, beni Yaradan’ı tanıtmak istediğimi kendisine bildireceğim. Bundan sonraki hayatında bana hem maddî hem manevî yönümle dikkat etmesini, aksi taktirde sonunun kötü olacağını söyleyeceğim. Çünkü ben onun dostuyum ve dost acı söyler, henüz ömrü ve gençliği varken kendini toparlasın istiyorum.

Vücudunun yapı taşları olan bütün hücrelerinin (belki 100 trilyon hücre) hepsinin ayrı ayrı beslenmesi, nefes alması, sindirim yapması, artıklarını boşaltması ve özel vazifelerini yapması için ilk önce bana ihtiyaçları var. Niçin mi? Çünkü benim hiç durmadan çalışmam sayesinde, her türlü ihtiyaçları karşılanır. Bu yüzden daha embriyo döneminde, bütün sistemlerden önce çalışmaya başlarım. Ne kadar çalışacağımı ben de bilmiyorum. Çünkü bazen sapasağlam olduğum halde, Rabbim'in emrini getiren melek dur derse, mecburen dururum ve vazifemi terk ederim. Fakat çoğunlukla hayata son veren Azrail isimli melek hiçbir şey yokken dur demez, muhakkak bir sebebi kullanır. Benim durmamı gerektirecek o kadar çok sebep var ki, hele trafik kazalarının, terörün ve intiharların son hızla arttığı bu çağda... Aslında nasıl çalıştığıma ben bile hayret ediyorum. Kazalardaki yaralanmalar ve damar kopmaları neticesi oluşan kan kayıplarına karşı bazı tedbirler programıma yüklenmiş durumda, ama yaralanmadan bir müddet sonra kan kaybı telafi edilmez ve yara yeri dikilmezse, yorulup vazifeyi bırakabilirim. Bazı zehirlenmelerden çok çabuk etkilenebilirim. Hadi bu kazalar neyse de, asıl beni üzen düzensiz yaşamanız, uygun olmayan beslenmeniz, hareketsizliğiniz ve tembelliğiniz, bilhassa da stres içinde huzursuz ve herkesle didişerek hayat sürmeniz. Bunlara karşı bir müddet tahammül ediyorum, ama bazen canıma tak deyince, yeter artık deyip bırakıyorum veya bırakır gibi yapıp dikkat çekiyorum. Hemen ortalıkta bir feryâd u figân, aman doktor! yetiş!.., yok dil altı hapı, yok adrenalin veya masaj... İyi de kardeşim! Beni bu hâle getirinceye kadar aklın neredeydi!!?

Hasan! bak sana tekrar söylüyorum, bana en büyük kötülüğü yine sen yapıyorsun, birgün yorulur da bırakırsam, hiç gücenme! Hiç durmadan yağlı yemekleri tıkıştırmakla meşgulsün, alt komşum mide hep şikayet ediyor, içimi çok dolduruyorsun diye, o şişince bu sefer benim üstüme abanmaya başlıyor ve ister istemez sıkışıyorum. Halbuki "midenizin üçte biri boş kalsın, sofradan tam doymadan kalkın" hadîsini duymadın mı? Hadi sebzeler neyse de, yağlı börekler, tereyağlı baklavalar, kızartmalar, kebaplar neyin nesi? Dikkat et! Yoksa bunların hesabını önüne koyarım, ama iş işten geçmiş olur. Tamam, anladık dünya nimetlerinden istifade etmeli ama, herşeyin bir kararı var. Böyle devam edersen kapaklarım yağdan kımıldayamaz hâle gelecek, ana arterlerim tıkanacaktır. Koronerlerim zaten ince olduğundan kısa sürede tıkanırlarsa ve beslenemeyip teklersem, karışmam.

Sabahtan akşama kadar televizyon karşısında oturuyorsun, hiçbir hareket yok, utanmasan köşedeki bakkala bile arabayla gideceksin, hiç olmazsa günün belli vakitlerinde kültür-fizik hareketleri yapsan. Bazı arkadaşların Yaratıcımız’a ibadet ederken, beni sağlıklı kılacak hareketleri hiç olmazsa asgarî seviyede yaparak, hem kulluk vazifelerini yerine getirmenin huzuru içinde oluyor, hem de beni rahatlatıyorlar. Zaten senede bir ay, günün belli vaktini aç geçirdikleri için bende de bir rahatlama oluyor ve bazı yağların yakılması kolaylaşıyor.

Benim ana gövdemi yapan kas liflerim her doğrultuda karışık bir yumak şeklinde yerleştirildiğinden kasılma ve gevşeme haraketlerini yaparken, şeklimi çok fazla bozmadan, göğüs boşluğundaki yerimde rahat çalışabilyorum. Bu çalışma esnasında duvarlarımın yüzeyi, koruyucu bir kafes olarak çatı şeklinde üzerime gerilmiş kaburgaların iç tarafına sürtünmeden doğan aşınmayı engellemek için iki katlı bir zarla sarılmış, ayrıca bu iki zarın arasına da bir sıvı konulmuş ki, böylelikle sürtünme iyice azalmış ve aşınma engellenmiş. Allah aşkına Hasan! biraz düşünsene bu kadar tedbiri kim alabilir?.

Dört silindirli araba motorları gibi ben de dört odadan ibaret bir pompa gibi çalışırım. Üstteki odalarıma kulakçık denir, sağdakine vücuttan toplanan kirli kan, soldakine ise akciğerlerde temizlenen oksijenli kan gelir. Bu odacıkların kas gücü daha zayıf olup, içlerine gelen kanı alt odacıklara fışkırtacak kadar bir pompalama gücü üretebilirler. Karıncık adı verilen alttaki odacıklarımın duvarları ise daha kalın ve kuvvetli kaslı olup, çok büyük bir basınç hasıl edecek şekilde kasılabilirler. Hattâ soldaki karıncığın kasılma gücü daha fazla ve duvarları da diğerinden daha kalındır, çünkü bu odacık kasılınca içindeki bütün kanı büyük bir basınç ve süratle bütün vücuda gönderir. Aort adındaki kalın ve büyük damar yoluyla da her organa gerektiği miktarda ve hızda kan gönderirim. Bu dört odacığın birbiri ardına uygun zamanlamayla kasılması ve tam bu esnada aradaki kapakların açılması ve kanın komşu odacığa veya iki ana artere tam zamanında gönderilmesi, sonra da kanın gönderildiği yerden geri dönmemesi için kapakların tam zamanında kapanması çok önemlidir. Bu zamanlamanın koordinasyonu, üzerimdeki otomat sinir düğümünden düzenli olarak elektrik akımı üretilmesiyle sağlanır. Kapaklarımın açılma veya kapanmasında zamanlama hatası olursa veya yağlanma ve kireçlenmeden dolayı kapaklarım iyi kapanmaz ve kan kaçırırsa, bunları bazı hastalıklarım olarak teşhis edersiniz. Kulakçık ve karıncıklar arasındaki kapakların, fazla basınç altında geri dönmemeleri için bunların altına yapıştırılmış bazı ipler, diğer uçlarıyla da karıncık duvarının iç yüzüne sıkıca bağlanmışlardır. Bunlardan hiç haberin yok, halbuki sen uyurken bile ben çalışıyorum. Tabiî, yaptığım işe göre zaman zaman hızımı değiştirebilirim. Sen uyurken daha sâkin bir hızda, uyanıkken veya yemek yerken daha hızlı, tabiî koşarken veya ağır sporlar yaparken çok daha hızlı çalışarak her organına gerektiği miktarda kan gönderilmesini temin ederim. Yakıtım mı ne? Ençok kullandığım yakıt, yağ asitleri, laktik asit ve şekerler. Ayrıca özel metabolizmam sayesinde yorgunluk nedir bilmem, her kasılma ve gevşeme arasında saniyenin onda biri kadar bir süreye çok kısa bir dinlenme periyodu diyebilirsin. Kas liflerimin hepsinin aynı anda kasılıp gevşemeye geçmesi ve etkili bir pompalama gücü üretebilmem için, kasılma ve gevşeme emirlerinin çok hesaplı bir zamanlama ile gelmesi gerekir. Faaliyete göre bu zamanlamanın nasıl yürütüldüğünü doğrusu ben de bilmiyorum. Üzerimdeki minicik bir otomatik merkezdeki hücrelerin elektrik sinyali üretmesi için, hücre içi ile dışı arasındaki iyon dengesinin bozulması ve tekrar kurulması faaliyetleri, saniyenin binde biri gibi kısa zamanda ortaya çıkan reaksiyonlarla yürütülüyor. Bu hücreler her ne kadar otomatik olarak elektrik üretip beni çalıştırıyor olsalar da, tamamen de bağımsız sayılmam. Zira çalışmama tesir eden önemli faktörlerin başında, beyinden gelen bazı sinirler bulunmakta. O yüzden, korktuğunda, sinirlendiğinde veya üzüldüğünde benim çalışma ayarım da bozuluyor. Eski insanların, birçok duygunun merkezinin kalbde olduğunu zannetmeleri de bu yüzden olsa gerek. Sinirlenme ve üzülme beyinde olsa da, tesirini üzerimde gösterdiği için, bu duyguların yeri de üzerimde zannedilmiş.

Ben Hasan'ın Bağışıklık Sistemiyim
Prof.Dr. Arif SARSILMAZ

Ben Hasan'ın Kas Sistemiyim
Prof.Dr. Arif SARSILMAZ

Sevgili Hasan! Seni gezdiren ve her türlü hareketi yapmanı mümkün kılan, kas sistemi olarak ben, seninle biraz sohbet etmek istiyorum. Geçen ay, üzerine yerleşerek birlikte hareket ettirdiğimiz iskelet sistemi arkadaşım kendi fonksiyonlarını izah ederken vücuduna diklik ve sertlik verdiğini söylüyordu. Tabiî ki doğru, ancak bildiğin gibi kayalar da sert, ağaçlar ise hem sert hem de canlı, ama hareket imkânları yok ve sabit bir şekilde kımıldamadan duruyorlar, çünkü hareket edecek bir sisteme sahip değiller. Sen ise; kâinatın en mükemmel mahlûku olarak, hareket kabiliyetine sahipsin. Bütün hayvanlar, sahip oldukları çeşitli hareket organlarının dinamik gücü olan kas dokuları sayesinde çeşitli derecelerde haraket imkânına sahiptir. Ancak sen, ağaçlar gibi toprağa çakılıp kalmak için yaratılmadığın gibi, hayvanlar gibi sadece şuursuz bir şekilde biyolojik ihtiyaçlarını karşılamak için de yaratılmamışsın. Dünyayı gezip görmek, yeni şeyler öğrenmek, icat ve keşifler yapmak, medeniyetler kurmak için Rabbim seni ve neslini arza halife kıldı. Fakat bütün bu beklentileri cevaplandırabilmen için, önce bulunduğun durumda ve mekânda değişiklik yapabilme hürriyetine sahip olmalısın, yani hareket kabiliyetin olmalı. İşte sana bu özelliğini kazandırmak için Yaratıcım, milyonlarca paketlenmiş hücreden ibaret, yüzlerce kaslarımın teşkil ettiği bir sistem olarak beni emrine vermiş.
Benim en mühim hususiyetim, -tıpkı bir motorun benzin yakarak hareket etmesi gibi- şeker yakarak hareket eden hücrelere sahip oluşumdur. Hücrelerimin içinde kasılıp gevşeyebilen lifçiklerim (myofilament) sayesinde, hücrelerimin boyu kısalıp uzayabilir ve bu kısalıp uzama neticesinde ortaya çıkan çekme kuvveti ile de; bağlı olduğum kemiği veya başka bir organı çekerek, yer veya şekil değiştirmesine sebep olurum. Vücudundaki bütün kemikler ve kalbinin dışındaki organların, kendiliğinden hareket etme kabiliyetine sahip değildir. Ancak hususî yapıdaki kaslarıma bağlı olarak hareket edebilirler. Kas denildiğinde, aslında hem bir organ hem de doku tipi anlaşılır. Kas dokusu olarak sahip olduğum kasılma özelliğimi, organ ve sistem seviyesinde de muhafaza ettiğim ve vücudunun hemen her tarafına yayılmış olarak yaratıldığım için, çok farklı şekil ve tiplerde kas demetlerinden oluşan paketler halinde bulunuyorum. Daha iyi anlayabilmen için bir kasın nelerden müteşekkil olduğunu şöyle anlatabilirim: İnce bir makara ipliğini en basit bir kas hücresi kabul edelim. Bu makara ipliğinden çok sayıda bir araya getirip hepsini tek ince sicim yapalım; sonra bu sicimlerden çok sayıda bir araya getirip bir çamaşır ipi haline getirelim; sonra bu çamaşır iplerini bir araya getirip kalın bir halat haline getirelim. İşte bu kalın halatı organ olarak bir kas kabul edebilirsin. Aslında bu benzetme biraz basit oldu. İnce makara ipliğini yapan çok ince pamuk lifçikleri yerine, kas lifçiği içinde asıl kasılabilme fonksiyonunu yapan aktin ve myosin isimli iki tip protein molekülünün yaptığı küçük çubuklar vardır ve iki tarağın dişleri gibi karşılıklı yerleştirilmiş bu protein molekülleri kasılma esnasında birbirinin içine geçer ve böylece kas lifçiğimin boyu kısalır. Böylece aynı büyüklükte olan iki tarağın dişlerinin birbiri içine girip çıkması gibi, kasılma ve gevşeme dediğimiz hareket ortaya çıkar. Hasan! Çok basitleştirerek, ip ve halat benzetmesiyle anlattığım bu muhteşem yapı; kendi kendine esen bir tesadüf rüzgârıyla ortaya çıkabilir mi? Çok basit bir iplik bile makineler ve ustaların elinden çıkıyorsa, senin bütün kemiklerini saran ve vücuduna şekil veren milyarlarca kas lifçiğinin teşkil ettiği kaslarının herbiri, tesadüfen bir araya gelip, olması gereken şekliyle ve bulunması gereken konumuyla, en ideal biçimde yerleşebilir mi?

çok bilgi verici olmuş....
tşkkrlr...

İlginiz ve yorumunuz için ben teşekkür ederim.

Ben Hasan'ın Kulağıyım

Prof.Dr. Arif SARSILMAZ

Yıllardır sadece başının iki yanındaki iki et parçası olarak görüp hiç umursamadığın, harikulade bir mimariye sahip olan kepçe şeklindeki ses alıcılarım başta olmak üzere, bütün parçalarım hep birlikte, bizi bu kadar uyumlu bir şekilde bir araya getireni, ve senin kâinatta yaratılmış seslerin sadece bir kısmından istifade edebilmen ve ruh dünyana yeni menfezler açman için çalışan, üzerimizdeki harika sanatları göstererek onları sana hediye edeni, bütün âleme ilân etmek için sabırsızlanıyorum.

Bensiz Dünya Sessiz Dünya
Her sanatkâr sanatını sergileyerek takdirkâr nazarlara arzetmek ister. Atomlardan yıldız sistemlerine kadar kâinatın her yerinde sanatının bütün inceliklerini şuurlu bir varlık olan sana gösterirken, bu sanatların en hârikalarını ve muhteşemlerini de yine senin kendi vücuduna takmış ve kolayca görüp anlayabilmen için ayrıca sana akıl ve ilim de vermiş. İlim ile varlığın hikmetleri ve çeşitli vasıfları hakkında değerlendirmeler yapabilirsin. Ancak eşya hakkında bilgi sahibi olup bunu hikmete çevirebilmen ve marifet ufkunu yakalayabilmen için, senin dışındaki dünyada varolan eşyaya ait hususiyetleri beş duyunun süzgecinden geçirmen gerek.

Eğer ışık, aydınlık ve renkler hakkında bilgi sahibi olamazsan mevcudat hakkındaki maddî ilimlerde eksik kalırsın. Aynı şekilde eğer beni de Rabbim senin kafatasının içine yerleştirmeseydi, kâinattaki ilâhî musikinin birer notası olan kuşların sesini, ağaçların hışırtısını, suların şırıltısını, rüzgârın uğultusunu duyamaz ve bu hususlardaki bilgin eksik kalırdı. Halbuki herşey kendi lisânıyla Rabbimizi tanıtmak için konuşuyor. Işığın dalga boylarıyla konuşulanları göz ile idrâk ediyorsun. Moleküllerin titreşimleri ile ortaya çıkan ve ses adı verilen farklı dalga boylarını da benim ile idrak ediyorsun.

Benim idrâk sınırlarıma giren sesin dalga boyu 20 ile 20.000 Hertz arasında değişir. Bu sınırların dışında kalan daha düşük ve daha yüksek frekanslı sesleri hissetmekten âcizim. Fakat bu acziyet biraz sözün gelişi oldu. Zira aslında bu hem senin, hem de benim için bir rahmettir. Eğer bütün mevcudatın yaratıcısı olan Rabbimiz beni bu şekilde, belli bir kapasitede yaratmasaydı da, çok daha geniş bir işitme tayfında iş görebilecek yapıda yaratsaydı, yerde yürüyen karıncanın ayak sesinden, yumurtlayan bir böceğin inlemesinden, bir arı kovanındaki vızıltıdan, gökte uçan kuşların kanat sesinden rahatsız olacak, beynindeki dayanılmaz acılara katlanmak zorunda kalabilecektin. Bu dünyada işini görebilecek kadar bir hassasiyete sahip oluşum bu yüzden senin için rahmettir. Zaten benim yaratıcım herkese vereceğini en uygun şekilde ve en ideal ölçülerde verir, abes iş yapmaz. Sakın ola ki, yarasanın kulağının hassasiyetine özenme. Senin için en uygun olanı benim.

Benim sadece dıştan görünen kısmıma bakıp da aldanma. Bazen utandığın zaman kızaran, bazen de seni ikaz için babanın veya hocanın hafifçe tutup da çektiği kepçe kısmım başının şekline ve sesleri alma konumuna en uygun yere yerleştirilmiştir. Kulak kepçesi dediğiniz bu kısım, elâstik kıkırdak olduğundan çok esnektir ve üzerime yattığın zaman kırılmaz. Üzerimdeki kıvrımlar ve sesin giriş deliğindeki kıllar da sebepsiz değildir. Sesin geliş yönüne ve şiddetine göre sesi en iyi şekilde orta kulak bölgeme yönlendirecek uygun bir sertliğe sahip olan kepçemin kıkırdaklarının özel biçimi, her şahsa ait genetik koda göre verildiğinden, kimseninki bir başkasınınkine benzemez. Girişteki kıllar da böcek, toz gibi yabancı cisimlerin içime girmesine mani olmak içindir. Dışarıdaki bu kepçe kısmımı orta kısmıma bağlayan dış kulak yolum, oldukça geniş olsa da salgılanan mumsu ve yağlı salgı (kulak kiri) bazen aşırı miktarda yığılıp birikirse meydana gelen tıkanıklık sebebiyle geçici bir işitme kaybına uğrayabilirim.

Kulak yapısı ve ses dalgalarının özellikleri hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki linki inceleyebilirsiniz.

http://www.mollacami.net/forum/index.php/topic,13251.msg122507.html#msg122507

Ben Hasan'ın İç Salgı (Hormon) Sistemiyim
Prof.Dr. Arif SARSILMAZ

Yaratıcımız olan Allah'ın mührünü kendi üzerinde gören organların, sergilemiş olduğu sanatın güzelliklerini ve inceliklerini seslendirerek Rabbimizin isimlerine tercüman olduklarını haykırdılar. Böylece hem seni bilgilendirdi, hem de tabiat ve sebeplerin bir şey yaratamayacağını nazara vererek şirk ve inkâra düşebilecek kimseleri ikaz etmiş oldular. Kendisini anlatan her bir organ, vücut sistemi içindeki vazifesini nasıl yerine getirdiğinden, yapısındaki mükemmelliklerden bahsetti. Her organını bir müzik âleti gibi kabul edersen, bu güne kadar tek tek bu âletlerin nasıl çalıştığını öğrenmiş oldun. Fakat müzik âletleri tek tek çok mükemmel ve sanatlı da olsalar, onların gerçek değeri ancak birlikte teşkil ettikleri orkestranın verdiği konserin mükemmelliği ile anlaşılabilir. Senin vücudun da içinde yüzlerce enstrümanın çaldığı orkestraya benzetilebilir. Organların mükemmel yapısı yanında asıl mühim olan, hepsinin birlikte arızasız bir şekilde çalışmalarıdır. Orkestranın her hangi bir sanat eserini kusursuz icra edebilmesi ise, bütün müzik âletlerinin hem birbirine, hem de besteye ve notalara uyumlu olarak çalınmasına bağlıdır. Bu işi yapan ise orkestranın şefidir. Orkestra şefinin her hareketini kollayan enstrümanları, kullanan kimseler, gerektiğinde beklemeyi, gerektiğinde yüksek sesle veya hafif tonda ses çıkarmayı veya aniden sesini yükseltmeyi onun hareketlerine göre ayarlarlar. Böylece kusursuz bir konser icra edilir.
Senin vücudunda iş gören organlar da, uyumlu ve ahenkli çalışmaları için orkestra şefi mesabesinde bir sisteme ihtiyaç duyarlar. Vücudundaki faaliyetlerin günlük ihtiyaçlarına göre belli bir ahenk ve nizâm içinde sürdürülebilmesi için iş gören bu "düzenleyici sistem"in iki alt birimi vardır. Bu işler için vazifelendirilmiş olanlardan birisi "beyin ve sinir sistemin", diğeri ise benim. Benim adım "iç salgı sistemi" veya "hormon sistemi"dir. Aslında kendimden "ben" olarak değil, "biz" olarak bahsetmem gerekir, çünkü bir sistem olarak, çok sayıda organ birlikte iş görüyoruz. Hepimiz birbirimizin hareketine ve yaptığı işe dikkat ederek, kendimizi sistemin bütünlüğü için ayarlayarak kontrol ederiz. "Beyin ve sinir sistemin" hepimizin üzerinde bir pozisyonda, genel kontrol merkezi olmakla beraber, kontrol ve düzenleme işini o da tek başına yürütemez ve bizim faaliyetlerimize ihtiyaç duyar.

Vücudunun hayatiyetini sıhhatli bir şekilde sürdürebilmesi için uymak mecburiyetinde olduğu en temel prensip; "değişen çevre şartlarına uygun cevaplar verilerek, iç ortamının dinamik bir denge içinde sabit tutulmaya çalışılmasıdır" (homeostazi). İç ortamın sabit tutulması için, önce dış dünyadaki değişikliklerden haberdar olunması gerekir ki, bu işi duyu organların yapmaktadır. Dış dünyanın değişiklikleri hakkında duyu organlarının getirdiği sinyaller, beyin ve sinir sistemin tarafından değerlendirildikten sonra, metabolik süreçlerde uygun cevapların üretilmesi için ilgili organa haber verilir ve böylece bozulmak üzere olan hâdiseye müdahale edilerek dengenin korunması sürdürülür. Büyüme, gelişme ve üreme ile alâkalı bütün faaliyetler yürütülürken aynı zamanda iç ortamın değişmez tutulması (homeostazi) da gerekir. İşte bütün bu faaliyetlerin aksamadan yürütülmesi için iç salgı bezleri adı verilen kendileri küçük, fakat tesirleri çok büyük ve hayatî olan organcıklar vazifelendirilmiştir.

İç salgı sistemimi teşkil eden organcıklarının başında, hepsinin komutanı mesabesinde bulunan ve beynin yapısı içine girmiş bir şekilde yerleştirilen hipofiz bezin gelir. Benim sistemime dahil olan diğer iç salgı bezlerin ise, tiroid, paratiroid, böbreküstü bezi (adrenal bez), epifiz, pankreas, timus, testis (husyeler), ve ovaryum (yumurtalıklar)'dur. Şimdi, bu küçük fakat mühim organcıklarım sırayla kendilerinden bahsederek ne kadar mükemmel bir program dahilinde ve çok hassas bir denge içinde çalıştıklarını gösterecekler. Onların anlattıklarından gerekli mesajı almak ise sana düşüyor.

Bütün dokularda belli bir hormona cevap veren hususî alıcı molekül grupları bulunur. Bu özel alıcı molekül gruplarını taşıyan hücreler, kendilerini hedef olarak görmeye programlanmış hormonun tesiriyle, kabiliyeti olan hususî işi yapmaya başlar. İç salgı bezlerimin başlıca fonksiyonları; büyümeyi ve gelişmeyi sağlamak, neslin devamı için gerekli üreme süreçlerinin âhenkli bir şekilde düzenlenmesi ve vücuttaki fizyolojik süreçlerin nispeten sabit sayılabilecek bir ortamda yürütülmesidir. Zannederim, bu salgı bezlerimi dinleyince Yaratıcımız'a olan hayret, hayranlık, sevgi ve haşyet gibi hislerin coşacaktır. İşte şimdi sahneye hipofiz geliyor:

Benim adım Hipofiz!: Bütün bezlerinin komutanı olarak vazifelendirildim. Bu yüzden de beyninin alt kısmında çok muhkem bir yere saklanmış durumdayım. Nohut büyüklüğünde birkaç gram ağırlığında cismi çok küçük, fakat marifetleri çok büyük bir organım. Benim iki kısmım vardır. Ön lobum (adenohipofiz) hormonların çoğunu salgılar ve Yaratıcımız tarafından bu hormonlarıma diğer iç salgı bezlerinin salgı faaliyetlerini yönlendirecek hususiyette anahtar roller verilmiştir. Meselâ tyrotropin hormonu tiroit bezine tesir edecek ve salgı yapmasını uyaracak şekilde ayarlanmıştır. Tyrotropin salgımdaki dengesizlik daha aşağıda kendisini sana anlatacak olan tiroid bezinin çalışmasını bozar. Fazla salgılanırsa hipertiroidi, az salınırsa hipotiroidi hastalıkları ortaya çıkar. Her ikisinde de vücudunun metabolizmasında bozukluklar kendini gösterir. Adrenocorticotrop hormon böbreküstü bezinin (adrenal bez) kabuk bölgesinin faaliyetlerini ayarlamak üzere yaratılmıştır. Follikül uyarıcı hormon, hanımlardaki cinsiyet hormonlarından olan östrogenin yumurtalıklardan salgılanmasını düzenlediği gibi, erkeklerde sperm hücrelerinin ve yine hanımlardaki yumurta hücrelerinin olgunlaşmasına da tesir ederek insan neslinin devamı için gerekli fizyolojik faaliyetlerin sürdürülmesinde çok önemli bir iş görür. Lutein yapıcı hormon da östrogenle birlikte diğer cinsiyet hormonları olan (progesteron ve testosteron) salgılanmasını uyarır.


Sen doğduğunda 50 cm boyundayken, bugün 180 cm boya eriştin. Hem boyun uzadı, hem de el ve ayakların, bu arada başın ve gövden de bu uzamaya mütenasip bir şekilde irileşti. Senin bu şekilde, yaşına uygun olarak büyümeni kontrol eden önemli bir salgım da somatotropin hormondur. Eğer herhangi bir sebepten çalışma dengem bozulsa ve bu hormonum az salgılansaydı cüce kalırdın, veya bazı uzuvların vücudunla uyumsuz ve ölçüsüz şekilde kısa kalırdı. Aşırı şekilde salgı yapsaydı, o zaman da ölçüsüz büyüme neticesinde devlik hastalığına (gigantizm) tutulurdun. 'Olsun, keşke devlik hastalığı olsaydım!' deme. Çünkü bu durum normal bir hâl değildir, 'dev'lik hastalığıyla birlikte birçok kalb ve tansiyon problemi, kas zayıflıkları, bağışıklıkla ve genel metabolizma ile ilgili birçok problem de görülür. Anne adayı hanımların süt bezlerinin gelişmesini sağlayan prolaktin hormonu ile derinin rengini veren pigment hücrelerini uyaran melanosit uyarıcı hormon da yine ön lobumdan salgılanırlar, ama bu iki hormonun diğer iç salgı bezleri ile bir münasebeti yoktur. Melanosit uyarıcı hormonumun ön maddesi olan lipoprotein molekülü, aynı zamanda encephalin ve endorfin adı verilen tabiî morfin maddelerinin sentezlenmesini sağlar. Bu iki maddeye fıtrî uyuşturucular da diyebilirsin. Bu maddelerin salgılanması sayesinde birçok fizikî acıya katlanabilirsin. Atın üzerinde ayağı kesilip koptuğu halde farkına varmayan, bıçak karnına girdiği halde hissetmeyen kahramanların bu acıları hissetmemelerinin altında yatan maddî sebep, bu hormonların yaralanma anında çok bol miktarda salgılanmalarıdır. Ancak bu hâdisenin manevî cephesi, iman, ihlas ve teslimiyette gizlidir. Zaten benim bütün hormonlarımın salınmasının, sinir sistemin ve ruh dünyan ile çok yakın alâkası vardır. Bilhassa asrımızda çok kötü bir hâl alan cinsî bozukluk ve sapıklıkların... Çocukluktan itibaren yanlış terbiye ve yetiştirilme, yanlış arkadaş seçimi sonucunda beyindeki şartlanmalarla hormonlarımın dengesi bozulur ve cinsiyet hormonlarının bozukluğu da davranışlara tesir eder.

Davranış değişiklikleri, ruhî dengeleri bozarak nefsi kötülüklere iter. Onun için çocukların küçük yaşlarda cinsiyetlerine uygun kimlik kazanmaları hususunda çok dikkat etmek ve beyinlerini yaratılışlarına göre şartlandırmak gerekir.

Beynin hipotalamus kısmında yapılmasına rağmen benim arka lobuma (neurohipofiz) gelen ve burada depolandıktan sonra salgılanan iki hormondan biri oksitosin, diğeri ise vasopressin olarak da bilinen antidiüretik hormondur. Oksitosin düz kasları çalıştırır, bilhassa doğum için rahimde kasılmaları ve süt kanallarının kasılarak salgılamarını uyarır. Vasopressin kan damarlarının daralmasını, kan basıncının yükselmesini ve böbreklerden suyun kana geçişini artırarak idrar üretimini azaltır. Böylece sıcak ve kurak durumlarda fazla su kaybını önlemiş olur. Bu hormonun eksikliğinde şekersiz diyabet olarak bilinen bir hastalık ortaya çıkar ve su metabolizması bozulmuş olur. Benim daha çok anlatacak güzelliklerim var ama, bütün iç salgı bezlerinin reisi olma gibi bir pâye verildiği için başkalarının hakkına tecavüz etmeden çekileyim ve yerimi tiroide bırakayım.

Benim adım Tiroid!: Hasan, senin boyun kısmında gırtlağının hemen altında, nefes borunun iki yanında yer alan, birbirine ince bir doku ile bağlı iki parça halinde bulunuyorum. Benim içimde follikül adı verilen çok sayıda küçük kesecikler vardır ve bu keseciklerimin etrafı çok yoğun kılcal damarlar ile sarılıdır. Bu keseciklerin içindeki boşlukta benim hücrelerim tarafından Rabbimizin programladığı şekilde üç önemli hormon yapılır. Bunlardan ikisi iyotlu olan tiroksin ile triyodotironin, diğeri ise kalsitonindir. Benim hormonlarımın çok fazla önemli tesiri vardır. Vücudunun genel çalışma performansı ile alâkalı olarak bütün hücrelerinin oksijen sarfiyatını, yani metabolizma hızını ayarlamak için Rabbim benim gibi küçücük bir et parçasının hormonlarını vazifelendirmiş. Ayrıca dolaşımdaki kolesterol seviyesini de düşürerek ayarlarım. Benim bu iyotlu hormonlarım çocuklardaki gelişim için şarttır. Eksik olursam gelişme geriliği, cücelik ve zekâ geriliği gibi istenmeyen durumlar ortaya çıkarırım. Toprakta veya suda yeterince iyot yoksa, hormon üretmekte zorlanırım ve bu açığı kapatmak için çok çalışmaya başlarım ve dayanamayıp şişerim. Bu duruma guatr hastalığı adını koymuşlar. Aşırı hormon salgıladığımda gözlerin dışarı doğru patlak bir hal alır, bu duruma da egzoftalmik guatr veya Basedow hastalığı denir.


Bu iyotlu hormonlarım ile reisimiz hipofizin salgıladığı uyarıcı tyrotropin hormonu karşılıklı olarak birbirimizi kontrol ederiz. Tembellik eder de salgı yapmayı yavaşlatırsam hipofiz hemen beni uyarır. Fazla salgı yaparsam, bu sefer de hemen hipofiz uyarmasını keser ve sakinleşmemi bekler. Ne kadar mükemmel bir sistem değil mi? Sadece bizim aramızda değil, hipofiz ile diğer bütün sistemler arasında bir geri-besleme, yani birbirini karşılıklı kontrol etme sistemi vardır. Hipofiz nohut kadar bir organ, bizler de küçük birer et parçası olduğumuz halde yaptığımız işlere bak Hasan! Hiç tesadüf parmak karıştırabilir mi? Neyse, çok uzattım ama, son olarak bir de kalsitonin'den bahsedip bitireyim. Bu hormonum da kan serumundaki kalsiyum seviyesini ayarlamakla meşgul olur. Hiç de öyle kolay bir iş değildir. Bütün kemiklerinin hayatiyeti ve doğru yapılması için bu hormonum şart, aksi taktirde kemiklerin boşalır ve kendiliğinden kırılacak hâle gelir.

Benim adım Paratiroid!: İsmimden de anlayacağın gibi (para=yakınında mânâsına gelir) tiroidin yakınında hemen arkasında 4 adet küçük parçacık hâlinde bulunuruz. Zaten birkaç temel fonksiyonumuzun dışında daha bilinmeyen işlerimiz de var. İskelet kemiklerin ile kanın arasındaki kalsiyum miktarını hassas bir şekilde ayarlamak birinci işimdir. Ayrıca fosfat ve magnezyum metabolizmasında da söz sahibiyim. Bu işleri yapmak için bana verilen vazife parathormon isimli bir hormonu üretmektir. Tabiî ki bunun kimyevî yapısını ben bilemem, ama öyle programlanmışım, aksatmadan vazifemi yapmaya çalışıyorum. İdrardaki fosfat ve kandaki kalsiyum seviyeleri ölçüldüğünde benim iyi çalışıp çalışmadığım anlaşılabilir. Kanında kalsiyum azalması sinirlerinin uyarılmasını kolaylaştırdığından kas spazmları, çırpınmalar ve kimi zaman bunamayla ortaya çıkan tetanik kasılmalara sebep olur. Kalbinin ve kaslarının sıhhatli çalışması kalsiyuma çok bağlıdır. Magnezyum ayarlanmasında da rolüm olduğu söylenmektedir. İleride daha kim bilir ne marifetlerimi öğreneceksiniz Hasan! Ama şimdilik bana da müsaade!

Benim adım Böbreküstü bezi (Adrenal bez)!: Her birimiz iki böbreğinin üzerine yerleştirilmiş üçgen şeklinde 5 cm uzunluğunda, 2,5 cm genişliğinde ve 0,5 cm kalınlığında 4,5 g kadar ağırlığımız olan iki kardeşiz. Sakın ola ki, cismimize bakıp da bizleri küçümseme. O kadar hayatî işler yapıyoruz ki, aklın durur. Yapı olarak bir öz veya iç bölgemiz (medulla), bir de bunun üzerinde kabuk (korteks) bölgemiz bulunur. Bu iki bölgemiz; hem meydana geldikleri embriyonik tabakanın orjini, hem yapıları, hem de yaptığımız işler bakımından çok farklıdırlar. Fakat Rabbimiz bizi içiçe yerleştirmiş. İç bölgemin salgıladığı iki önemli hormon adrenalin ile noradrenalin (epinefrin ve norepinefrin olarak da bilinir)'dir. Adrenalin salgım karaciğerindeki glikojenin kan şekerine (glikoza) dönüşmesini hızlandırır, böylece enerji ihtiyacın için kanında şeker artar, kalb kasılmalarının hızını ve gücünü artırıp, çevredeki kan damarlarının çapını daraltıp, kan basıncının yükselmesine sebep olur. Akciğerlerinin ince bronşlarını da açarak daha bol oksijen almanı sağlarım. Bu saydığım işler; heyecanlandığında, birisiyle kavga ettiğinde veya bir tehlikeye maruz kaldığında, farkında olmadan bedeninin kendini koruması için, bu hormonumu hızlı şekilde artırışımla ortaya çıkar. Salgılarımın % 80 kadarı adrenalin, % 20 kadarı ise noradrenalindir. Noradrenalinin tesirleri de adrenaline benzer, ancak kalb ve metabolizma üzerine tesiri adrenaline göre daha hafiftir.


Steroit tipi hormon salgılayan kabuk bölgemden ise aldosteron, kortizol ve bazı androgenler (erkeklik hormonları) salgılamaktır. Aldosteron vücudun su ve tuz (bilhassa sodyum ve potasyum metabolizmasını) dengesini düzenler. Kortizol, çok aç kaldığında, proteinlerin parçalanarak şeker (glikoz) ihtiyacının karşılanmasından, iltihaplanmaların önlenmesinden ve alerjilere engel olmaktan sorumludur. Erkeklik hormonları, testislerin (husyeler) dışında tarafımdan da salgılanır. Androgenler ne işe yararlar? Erkekliğe ait ses kalınlaşması, sakal, bıyık çıkması ve vücudun kıllanması gibi hususiyetler androgenlerin tesiriyle olur. Ben az miktarda üretirim. Esas olarak bu hormonu testisler üretir. Kadınlarda yaşlılık dönemlerinde sesin kalınlaşması ve kıllanmalar da, onlarda testis olmadığı halde salgıladığım az miktardaki androgen sebebiyledir.

Benim adım Epifiz (Pineal bez)!: Beyninin arabeyin (diencephalon) bölgesinin tavanından gelişen çok küçük bir bezim. Vazifemi henüz tam olarak bilemiyorsunuz. Bilindiği kadarıyla melatonin hormonu üretiyorum. Bu hormonum derinize rengini veren kahverengi veya siyahımsı renkte olan pigmentin (melanin) melanofor denilen özel deri hücrelerinde yoğunlaşmasını veya seyrelmesini sağlar. Böylece mevsimlere, gün uzunluğu ve kısalığına göre; ışık şiddetini hissedip, ona göre renginizin koyulaşıp açıklaşması temin edilir. Ayrıca beyninizdeki biyolojik saat olarak, senin uyku ve uyanıklık, çeşitli organlarının günün belirli saatlerindeki farklı çalışma periyotlarının da vasıtamla kontrol edildiği düşünülmektedir.

Benim adım Erbezi (Testis veya Husyeler)!: İnsan neslinin devamı için bir vesile olarak Rabbim bizleri yaratmış. Yumurta biçiminde her birimiz 25 g ağırlığında karşılıklı olarak bir torba içine yerleştirildik. Her birimiz bağ dokusundan bir kılıfla sarılı olarak korunuyoruz ve bu kılıf aynı zamanda bizim içimize uzanarak 200-400 kadar lopçuğa bölünmüştür. Her bir lopçuk ise ince kıvrımlı borucuklardan ibarettir. Üreme hücreleri olan ve senin genetik programından bir takımını taşıyan spermler bu borucukların içinde üretilir. Ergenlik çağına geldiğinde, hipofizin uyarmasıyla bizler bir tür androgen (erkeklik hormonu) olan testosteron ile birlikte sperm üretmeye başlıyoruz. Testosteron senin erkek gibi görünmen ve dış görünüş bakımından da kadınlardan ayrılman için gerekli karakterlerin ortaya çıkması için gereklidir. Spermlerin meydana gelmesi ise mayoz bölünme denilen özel bir hücre bölünmesini gerektirir. Bu borucukların duvarını yapan tabandaki spermatogonium denilen 46 kromozomlu (23 tanesini annenden, 23 tanesini babandan aldığın) hücrelerden, bir seri bölünme ve kromozom hareketleri (krossingover) neticesinde yeni özelliklere sahip hücreler meydana gelir. Bir spermatogonium'dan, her birinde 23 kromozom bulunan dört sperm meydana gelir. Birbirinden farklı bu spermlerin herbiri, sana ait çok çeşitli karakterlerin bir mozaik deseni gibidir. Böylece üretilen milyarlarca spermin hiçbiri birbirine tam olarak benzemez. Bunun sebebi, mayoz bölünme esnasında homolog kromozomlar adı verilen (anne ve babandan aldığın) eş kromozomların karşılıklı dizilişlerinden doğan parça alışverişleri olmasıdır. Meselâ bir sperminde senin burnunun babandan gelen özelliği ile kulağının annenden gelen özelliği yan yana geldiyse, başka bir spermde parmaklarının babandan gelen karakteri ile gözünün annenden gelen bir karakteri bir araya gelebilir. Binlerce karakterin bu şekilde harmanlandığını düşündüğünde, ne kadar bol çeşitlilik potansiyeline sahip olduğunu anlarsın. Herkes için mahrem olan, içimde üretildikten sonra dışarı çıkan pis kokulu bir su yüzünden sana gusûl abdesti aldıran benim gibi bir organa, Allah (cc) insanlığın devamı gibi bir vazifeyi, binlerce hikmetle sarıp sarmalayıp sana hediye etmiştir.

Arif sarsılmaz hocamızın bu yazı dizisinin tamamını okuduğumda yarı doktor olurum galiba...ne dersiniz. en azından vucudumun doktoru olurum dimi gözyaşı...
Faydalı paylaşımdı saolasın kardeşim.

Haklısınız. İnsan kendi vücudunu ve çevresindeki canlıları biraz tanıdıkça kendi doktorluğunu daha iyi yapıyor. Bizim hocalarımız da bize aynı şeyi söylüyorlar. Bu bölümü bitirdikten sonra yarı doktorsunuz. Bildiklerinizle çevrenizdekilere de yardımcı olmanız gerekiyor diyorlar.
İlginiz için ben teşekkür ederim Asude kardeşim. ;)

Ben Hasan'ın Akciğeriyim

Prof.Dr. Arif SARSILMAZ

Hasan Bey kardeşim!...
Önce sen arkana bir yaslan, ben de şöyle bir genişleyeyim ki, içime biraz daha fazla hava dolsun. Benim içime ne kadar fazla hava dolarsa senin beynin o kadar rahat çalışır ve dediklerimi daha iyi anlarsın. Ne alâkası mı var? Hiç alâkası olmaz olur mu Hasan! Senin vücudundaki her organının her şeyle, hattâ bütün kâinatla alâkası var. Senin beyninin çalışması için şekere, bu şekeri yakarak sinir hücrelerine enerji sağlamak için de oksijene ihtiyacın var. Oksijeni de havadan alarak kanına geçmesini sağlayan organ olan ben "Akciğer", sana bugün kendimden bahsedeceğim. Aslında kendinden bahsetmek iyi bir şey değil, ama benim yaptığım kendinden bahsetmek sayılmaz. Ben sadece O'ndan bahsetmek istiyorum, yani beni yapacağım işe uygun ve en mükemmel şekilde yaratana ayna oluyorum. Dolayısıyla gurura ve kibire kapılacak birşeyim zaten yok. Herşey O'na ait; sahip olduğum, sizin ilminizin yetişemediği, üzerimdeki bütün ince sanatlar ve hususiyetler hep O'nun, yani Rabbimizin malı, senin hayatını sürdürmen için beni vazifelendirerek senin vücuduna yerleştirmiş.

Kaburgaların ve göğüs kaslarınla çevrilerek yapılmış göğüs kafesinin içine, sağlı sollu iki hava torbası veya daha doğru bir ifadeyle iki körük gibi yerleştirilmişim. Üst taraftan nefes borusuyla boğazının yutak bölgesine bağlanırım, alt taraftaki karın içi organlardan da kaslı bir perde olan diyaframla ayrılırım

Solunum sistemi ile ilgili videoları izlemek için tıklaynız

http://www.mollacami.net/forum/index.php/topic,18784.new.html#new