Bölümler | Kategoriler | Konular | Üye Girişi | İletişim
Neden başarısızlık...
Bir köpekbalığı aç halde bir akvaryuma konulur.
Balık akvaryumun her yerinde yüzebilmektedir. Avlayacağı bir şeyler aramaktadır.
Sonra akvaryuma küçük bir balık konur.
Köpekbalığı küçük balığı yemek için hemen harekete geçer. Çünkü açtır,
küçük balığı yiyebileceğine inanmaktadır ve küçük balığı yemenin
kendi ellerinde olduğunu düşünmektedir.
Küçük balığı yemek için ilk saldırısında kafasını ne olduğunu algılayamadığı
sert bir şeye çarparak şok geçirir.
Çünkü bilim adamları küçük balık ile köpekbalığının arasına cam bir bölme
yerleştirerek onları ayırmışlardır! Köpekbalığı balık aklıyla düşündüğünden
camı görememekte ama kafasını çarptığında camı algılamaktadır.
Sonra bir daha dener, yöne kafasını cama çarpar.
Bir daha dener, tekrar aynı şeyi yaşar. Tanımlayamadığı bir şey hedefine ulaşmasına engel olmaktadır.
Yaklaşık 48 saat sonra köpekbalığı küçük balığı yemek için uğraşmayı bırakır.
Evrensel, Büyük balık küçük balığı yer kuralı işlememektedir.
Büyük balık depresyona girmiş gibidir. Çaba harcamayı bırakmıştır.
Çünkü ne yaparsa yapsın o küçük balığı yiyemeyeceğine inanmıştır...
[color=purple]Deneyin ikinci aşamasına geçildiğinde araştırmacılar aradaki cam bölmeyi kaldırır.
Artık köpekbalığı isterse küçük balığı yemek için hiçbir şey yapmaz!
Küçük balığı kovalayıp büyük balığın alanına geçirirler ama yine de yemek için hiçbir hamle yapmaz.
Sonuç çok dramatiktir, büyük balık açlıktan ölmek üzere olmasına rağmen yine de küçük balığı yememiştir.
Köpekbalığı küçük balığı neden yemedi? Aç ama gururlu olduğu için mi?
Bilim adamları köpekbalığının içine düştüğü ruh durumuna öğrenilmiş çaresizlik demektedir.
Öğrenilmiş çaresizlik, bir canlının defalarca denediği halde istediği sonucu
alamaması durumunda, bir sonraki denemesinde başarısız olacağını beklemesinden dolayı,
deneme cesaretini kaybedip hiçbir şey yapmaması halidir.
Bu hale öğrenilmiş başarısızlık de diyebiliriz. Köpekbalığı geçmişteki denemelerinde
başarısız olacağını öğrenmiştir.
Bu durum bize milyarlarca insanın neden başarısızlık halinde yaşadığı halde
başarılı olmak için hiçbir şey yapmadığını açıklıyor.
Öğrenilmiş çaresizlik bir daha deneme cesaretini kaybetmektir.
Sürekli başarısızlık korkusuyla hareket etmektir.
Kendine olan güvenini, başarabilirim inancını kaybetmektir.
Öğrenilmiş çaresizlik zihne takılı bir psikolojik kelepçedir...
[i]// mollacami.net //ücharfbeşnokta //